Page 162 - 3 ADIM TYT FELSEFE
P. 162
FELSEFE 3. ADIM
2020 TYT 7. Gadamer anlamayı ufukların kaynaşması dediği teoriyle açıklar.
Ufukların kaynaşması iki farklı tarihsel durumda ortaya çıkıp,
5. Varoluşcu filozof A. Camus’ye göre insan, üstün olan değer-
mevcut ortamın yani şimdinin içinde kendi anlamını bulması ile
leri yıkabilecek ve kolay edinilemeyen özgürlüğü çabalayarak
gerçekleşir. Tarihsel anlamanın görevi ancak içinde bulunduğu-
elde edebilecek olandır. Özgürlük ne yasanın mutlak ege-
muz ufuktan hareket edilerek anlaşılabilir. Aksi takdirde tarihsel
menliği ne de bütünüyle yokluğudur. Yasanın boyunduruğu
bağlamına dâhil olmadığımız ufkun içine yerleşmemiz olanak-
altında ezilmek de her şeyi istediğimiz gibi yapabilmek de
sızdır. Tarihsel anlamaya ancak kendi ufkumuzdan kalkarak
özgürlük değildir. Üstün bir değerle yazgıya yön verilmiyorsa,
katılmamız olanaklıdır.
rastlantı kralsa karanlıklar içinde yürüyüştür söz konusu olan.
Körün korkunç özgürlüğüdür bu. Bir eylemi yasaklamak veya Bu parçadan hareketle aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir?
seçmek, bir değer ya da ereğin varlığını gerekli kılar.
A) Anlama şimdiki durumun içinde, kendi perspektifimizde
Bu parçadan aşağıdaki yargıların hangisine ulaşılabilir? gerçekleşen bir durumdur.
B) Anlık durumdan hareket ederek tarihi anlamak imkânsızdır.
A) Özgürlük, seçimlerimize dışsal bir müdahalenin yokluğudur.
C) Ufukların kaynaşması aynı tarihsel dönemde gerçekleşir.
B) Her türlü yasa, insanın özgürlüğünü kısıtlar.
D) Tarihsel anlamaya kendi ufkumuzdan hareket ederek ka-
C) Toplum kuralları özgürlük esas alınarak belirlenmelidir.
tılmak olanaksızdır.
D) Özgürlük eylemin amaca yönelik ve değer odaklı olmasıdır.
E) Ufukların kaynaşması geçmişteki durumun içinde anlaşı-
E) Bize doğuştan biçilen yazgıya ayak uydurmak özgürlüktür.
labilir.
6. Heidegger insan olarak bizleri diğer varlıklardan farklı kıla-
nın, kendi varlığımızı ve bir varlık olarak var olmanın anlamı-
8. “Sihirli kuş, kırk ayaklı köpeği görünce koşarak uzaklaştı.” şek-
nı sorgulayabilmek olduğunu düşünür. İnsanın varoluşunun
linde bir önerme mantıkçı pozitivistlere göre bilime konu olamaz.
temel amacı, mevcut potansiyelini kullanarak kendini ger-
çekleştirmek ve içinde bulunduğu dünyayla kendini bir bütün Bu durum mantıkçı pozitivizmin aşağıdaki tezlerinden
hâline getirmektir; bunu gerçekleştirmenin ilk adımı ise ‘ken- hangisiyle ilgilidir?
dini bilme’dir. İnsan varlığının doğası, sahip olduğu öz bilinçle
A) Bilginin kaynağı duyu verileridir.
şekillenir; kendini var edebilmesi için kendini bilmesi gerekir.
Kendi öz kimliğini keşfetme ve ortaya koyma çabası içindeki B) Bilim evrensel bilgiler ortaya koyar.
sanatçı da bunu kendi varoluşu üzerinden yapmanın yollarını C) Bilim anlamlı önermelerden oluşur.
arar. İnsanın kendini bilebilmesi için öncelikle kendine dön-
D) Felsefe mitolojik hikâyeleri konu edinmelidir.
mesi, kendini anlaması gerekir. İlk adımı kendine yönelmek
olan bu yolda insan ancak kendine dışarıdan bir göz olarak E) Bilimsel bilgi deney ve gözleme dayanır.
bakabildiğinde başarıya ulaşır.
Bu parçanın temel görüşüne en uygun olan görsel aşağı-
9. J. P. Sartre’a göre “insan ne ise o değildir, aksine ne değil-
dakilerden hangisidir?
se odur.” İnsanın varoluş sürecine başlamadan önce, belir-
A) B) lenmiş ve değişmez bir doğaya sahip olduğunu iddia etmek,
onun özgür iradesine kota koymaktır. Varoluş sürecindeki
insan; kendi seçtiği olanaklar varlığı iken “kendisi için varlık”
konumundadır. Fakat bir kağıt parçası ise onu tasarlayan ira-
denin dışında bir varlık alanı gösteremediğinden “kendinde
varlık” olarak nitelenmiştir.
Buna göre aşağıdakilerden hangisi J. P. Sartre’ın var-
C) D)
lık konusundaki görüşlerine uygun bir ifadedir?
A) Belirlenmiş ve değişmez bir doğa olduğu için öz varoluştan
önce gelir.
B) İnsan, dünyaya gelmeden önce belirlenmiş ve değişmez
bir kadere sahiptir.
E) C) İnsan kendisini belirleyen irade dışında bir kader belirleyemez.
D) Kendinde varlık, varoluş sürecinde kendine has bir
irade geliştirir.
E) İnsan bir imkân ve olanaklar varlığı olarak özgürlüğe
mahkûmdur.
160