Page 163 - 3 ADIM TYT FELSEFE

FELSEFE
TYT 1.
ADIM
20. Yüzyıl Felsefesi-2

1. I. Felsefi birikim 4. 20. yüzyıl felsefesi, günümüze kadar uzanan toplumsal olay-
lar ve 18-19. yüzyıl felsefesinde yaşanan tartışmalara yöne-
II. Toplumsal koşullar
lik, bu dönem filozofları tarafından yapılan felsefi sorgulama-
III. Bilimsel gelişmeler
lar üzerine yükselen bir felsefedir.18-19. yüzyıla damgasını
IV. Coğrafi keşifler vurmuş önemli filozoflar ve onların düşünce akımları değişim
sürecini başlatmış ve 20.yüzyıl felsefesinin ana akımlarını
V. Skolastik düşünce
oluşturmuştur.
Yukarıda verilenlerden hangileri 20. yüzyıl felsefesinin
ortaya çıkışında etkili olmuştur? Buna göre aşağıdakilerden hangisinde 20. yüzyıl felsefe-

A) I, II ve III sine etki etmiş filozof ve görüşü birlikte verilmiştir?
B) I, II ve IV A) Hartmann - Yeni ontoloji
C) I, III ve IV
B) Sartre - Varoluşçuluk
D) II, III ve IV
C) Carnap - Mantıkçı pozitivizm
E) II, III ve V
D) Gadamer - Hermeneutik
E) Kant - Kritisizm

2. Hegel’in diyalektik düşüncesini ayakları üzerine çevirdiği- 5. 20. yüzyıl felsefesinin en önemli akımlarından biridir. Dilthey
ni belirterek diyalektiği; ekonomi temelinde insanlık tarihi- bu akımın kurucusu ve filozofudur. Doğa bilimleri ve tinsel
ne uygulamıştır. Bu görüş düşünce tarihinde “Diyalektik bilimler ayrımı yapan Dilthey, yaşanan her dönemin kendi
Materyalizm” olarak anılır. Ayrıca alt yapının, üst yapıyı; yani tinselliği olduğunu ve bu tinselliğin de dilde kendine has an-
ekonominin ahlak, siyaset, din gibi unsurları belirlediğini ifade
etmiştir. lamlar oluşturduğunu ileri sürer. Ona göre tarihsel bir dönemi
veya tarihsel bir olayı anlayabilmek için o dönemin tinsel ya-
Parçada hakkında açıklama yapılan filozof aşağıdakiler- pısının dile yüklediği anlamlarına bakılması gerekir.
den hangisidir?
Dilthey’in temsil ettiği bu felsefi akım aşağıdakilerden
A) K. Marx
hangisidir?
B) E. Husserl
C) S. Kierkegaard A) Egzistansiyalizm
D) F. Nietzsche B) Rasyonalizm
E) J. P. Sartre C) Yeni ontoloji
D) Hermeneutik
E) Fenomenoloji

3. Tarihle ilgili paranteze alma: Toplumsal görüş ve ön yargı-
lardan uzaklaşma. 6. Aristoteles’in fizik alanındaki görüşleri bir zamanlar bilim in-
sanları için geçerli bir çerçeveydi. Bu geçerlilik Newton’a ka-
Varoluşla ilgili paranteze alma: Eşyaların gerçekten var
olup olmadıklarına yönelik şüpheden uzak durma. dar sürmüştür. Bir dönem bilim insanları için geçerli olan ve
ortak olarak paylaşılan değerler belli bir zaman sonra geçer-
“İde”lerle ilgili paranteze alma: Eşyaları renk ve şekil gibi liliğini yitirmiştir.
niteliklerinden soyutlama.
Bu parçada sözü edilen durum aşağıdaki filozof ve kav-
Bu sınıflandırmalar, 20. yüzyıl felsefesi akımlarından ramlarından hangisini çağrıştırmaktadır?
hangisine aittir?
A) Kuhn - Paradigma
A) Varoluşçuluk
B) Fenomenoloji B) Gadamer - Yorum
C) Mantıkçı Pozitivizm C) Hegel - Geist
D) Diyalektik Materyalizm D) Marx - Değişim
E) Yeni Ontoloji E) Sartre - Varoluş

161