Page 67 - 3 ADIM TYT FELSEFE
P. 67

FELSEFE
                                                                                                 TYT        2.
                                             Ahlak Felsefesinin Konusu ve                                 ADIM
                                                     Problemleri - 1







        1.   Mağazadan bir eşyayı çalmak isteyen kişi ya bir korumanın   4.   Tehlikelere  gözü  kara  bir  şekilde  atılmak  cesaret  değildir.
            gözetimi ya elektronik bir kontrol sistemi ya da cezalandırıl-  Varını yoğunu savurganca dağıtmakla da cömert olunmaz.
            maktan, kınanmaktan korktuğu için çalmaktan vazgeçebilir.   Her şeyin bir ortası vardır. Erdemli insan orta yolu bulup ona
            Bu ahlaki bir davranış değildir; bu bir hesaptır, bu bir önlem-  göre davranan insandır.
            dir. Ahlak, yalnızca kendi vicdanına yöneliktir.
                                                                   Bu parçaya göre bir insanı erdemli yapan aşağıdakiler-
            Bu  görüş  aşağıdaki  yargılardan  hangisini  destekler
                                                                   den hangisidir?
            niteliktedir?
                                                                   A)  Ölçülü olması
            A)  Ahlaklılık önlem almayı gerektirir.
                                                                   B)  Vicdanlı olması
            B)  Toplumsal baskı suç oranını arttırır.
                                                                   C)  Kendini tanıması
            C)  Korkuyla yapılan iyilik, iyilik değildir.
            D)  Korku, çalmayı engelleyen en önemli duygudur.      D)  Empati kurması
            E)  Cezalandırılmanın olmadığı yerde ahlaktan söz edilemez.  E)  Duygularını bastırması


        2.   Erdem içselleştirilmedikçe uygulanabilir bir meziyet değildir.   5.   Kant’ın ahlak anlayışında eylem, sonuca göre değil gerisinde
            Altıncı kattan düşmek üzere olan bir çocuğu tutup tutmamayı   yatan niyete göre değerlendirilmelidir. Yani eylem ödevden
            düşünen insan henüz erdemli sayılmaz. Duruma göre tutabi-  kaynaklanıyorsa  herhangi  bir  yarar  gözetmeden,  yapılması
            lir ya da tutamaz o ayrı bir konu. Fakat erdemli insan tutsam   gerektiği için yapılıyorsa ahlakidir. Aksi hâlde eylemlerimizin
            ne  çıkarım  olur,  tutmasam  ne  olur  hesapları  asla  yapmaz.   gerisinde yatan niyet bireysel yarardan kaynaklanıyorsa ey-
            Erdemli olmayı içselleştirmiş ve erdemi temel bir yaşantı ilke-
            si haline getirmiş bir kişi doğru eylemin kararını hemen vere-  lemin ahlaki olmasından söz edilemez.
            bilir ve çocuğu tutar.                                 Buna  göre  aşağıdaki  eylemlerden  hangisi  Kant’ın  ödev
                                                                   ahlakına uygundur?
            Parçadan  yola  çıkılarak  aşağıdakilerden  hangisine
            ulaşılabilir?
                                                                   A)  Arkadaşına iyi görünmek için ona ders anlatmak
            A)  Çıkar düşünülmeden yapılan eylemlerde erdem aranmaz.  B)  Kahraman olmak için boğulmakta olan genci kurtarmak
            B)  İçselleştirilmeden  uygulanabilecek  en  önemli  meziyet
                                                                   C)  Aç kalan birisine yardımcı olmak için simit almak
               erdemdir.
                                                                   D)  Arkadaşından  para  alabilmek  için  bisikletini  ona
            C)  Yapılan davranışın sonucu olumlu olursa kişi erdemi yaşantı   ödünç vermek
               ilkesi yapmış olur.
                                                                   E)  Arkadaş grubundan dışlanmamak için bağışta bulunmak
            D)  Erdemli olmak, yaptığın davranışın sonucunu düşünerek
               davranmaktır.
            E)  Doğru eylemde bulunmak için bir insanın erdemi özümsemiş
               olması gerekir.
                                                               6.   Fârâbî var olan her şeyin Tanrı’nın bir yansıması olduğunu,
                                                                   ondan zorunlu bir taşmanın sonucu ortaya çıktığını ileri sü-
        3.   İnsanın istenç ve eylemleri, içten ve dıştan gelen nedenlerle   rer. Tanrı özü itibariyle akıl olduğundan ondan taşan şeyler
            belirlenmiştir. Kararlarımız, içinde yaşadığımız koşullara bağ-  de akılsaldır. Böyle olduğu içindir ki insan, akılla gerek var
            lıdır. İnsanın Tanrı, doğa veya toplum tarafından belirlenmiş   olanların gerekse de Tanrı’nın bilgisine erişebilir. Doğru ve
            bir yazgısı vardır.                                    erdemli bir yaşam işte bu bilgiye uygun bir yaşam olacaktır.
            Bu görüşleri savunan bir düşünüre göre ahlaki eylemin      Buna göre Fârâbî erdemli yaşamın ilkelerini aşağıdakile-
            temel niteliği aşağıdakilerden hangisi olabilir?       rin hangisinde bulmaktadır?

            A)  Ahlaki eylem irademizle gerçekleşir.               A)  İnsani ilişkilerde
            B)  Her ahlaki eylemin temel bir amacı vardır.         B)  Metafizik alanda
            C)  Evrensel ahlakın amacı sorumlu davranışlar sergilenmesidir.  C)  Ödev duygusunda
            D)  İnsan, ahlaki eylemde bulunurken özgür değildir.   D)  Doğal koşullarda
            E)  Bir davranış ödev ahlakına uygun değilse ahlaki sayılmaz.  E)  Koşulsuz buyrukta




                                                                                                             67
   62   63   64   65   66   67   68   69   70   71   72