Page 72 - 3 ADIM TYT FELSEFE
P. 72
FELSEFE 3. ADIM
5. Ahlak felsefesi alanında, evrensel ahlak yasalarının olama- 8. ‘‘Dünyada, iyi bir istemeden başka kayıtsız şartsız iyi sayı-
yacağını savunan egoizmin en önemli temsilcisi Thomas labilecek hiçbir şey düşünülemez. İyi isteme, etkilerinden ve
Hobbes’tur. Ona göre doğal olarak ve doğuştan kendi istek başardıklarından değil, konan herhangi bir amaca ulaşmaya
ve arzularını öncelikle dikkate alan insan eylemlerinin biricik uygunluğundan da değil, yalnızca isteme olarak, yani kendi
ve temel amacı, hayatın korunması ve sürdürülebilmesidir. başına iyidir.”
Egoizm her insanın eylemlerini buna uygun olarak düzenledi-
I. Kant’ın Ahlak Metafiziğinin Temellendirilmesi adlı ese-
ğini öne süren öğretidir.
rinden alınan parçaya göre bir eylemin iyi olmasının ah-
Bu parçada sözü edilen egoizm ile ilişkilendirilebilecek laki ölçütü aşağıdakilerden hangisidir?
atasözü aşağıdakilerden hangisidir?
A) Bir davranışın niteliği
A) Yiğit ekmeğiyle yiğit beslenir.
B) Herkesin çıkarına olan davranışların iyiliği
B) Abdalın dostluğu köy görününceye kadardır.
C) İnsanın bencil isteklerine bağlı olması
C) Balık ağa girdikten sonra aklı başına gelir.
D) Yazılı normlar tarafından belirlenmesi
D) Gözden ırak olan gönülden de ırak olur.
E) Bizatihi iyi olanın istenmesi
E) Mum dibine ışık vermez.
9. Aşağıda La Fontaine’ in “Aşırı Gitmek Yok” adlı şiirinden
6. F. Nietzsche’ye göre bu evren güçlü olma isteğinin egemen bir bölüme yer verilmiştir:
olduğu bir evrendir. İnsan için mutluluk güçlü olmakta yatar.
Bütün canlılar arasında
İnsandaki güçlü olma arzusu en yüksek ahlaki değerdir. Güçlü
İnsandan beteri var mı ölçüyü kaçırmakta?
insan, üstün insandır. Üstün insanın varlığı için insanlar çaba
harcamalıdır. Yaşamın temelinde güçlü olma isteği varsa eşit- Küçük büyük hepimizi
lik, toplumsal barış ve çıkarlarda uyum söz konusu olamaz. Bu bakımdan sorguya çekmeli.
Dolayısıyla yaşamda anlam ve değerden bahsedemeyiz.
Tek kişi bulunur mu, sanmam
Parçada hakkında açıklama yapılan felsefi görüş aşağı- Aşırı gitmemiş hayatında.
dakilerden hangisidir? Söylemesi kolay, hep söyleriz:
A) İdealizm B) Nihilizm C) Hedonizm Ne az ne çok,
Aşırı gitme yok, deriz.
D) Pragmatizm E) Utilitarizm
Deriz, ama bir yoklayın kendinizi:
Çok söyler az tutarız bu sözü.
Şiir ahlaki açıdan değerlendirildiğinde aşağıdakilerden
hangisiyle örtüşmektedir?
A) Tragedyanın görevi, uyandırdığı acıma ve korku duygularıyla
7. J. Bentham, davranışlarımızın olabildiğince çok sayıda in-
ruhun tutkulardan arınmasını sağlamaktır.
sana olabildiğince çok sayıda fayda sağlamasını esas alır.
B) İnsan var olan şeyleri beş duyu aracılığıyla algıladı-
Birey, insanlarla bir arada yaşamaktadır ve diğer insanların
ğından farklı duyular farklı, hatta karşıt görünüş veya
mutluluğu bireyi de mutlu eder. Tek başına birey fayda peşin-
izlenimleri doğurduğundan insan her şeyin ölçüsüdür.
de koşarsa mutlu olamayacaktır. Topluma fayda sağladığın-
da bireyin de mutluluğu ortaya çıkacaktır. C) Ciddiliğin fazlası nefret doğurur, merhametin fazlası da
otoriteyi azaltır. Düzen ve orantı, ölçü ve incelik, öngörü
Bu parçada yapılan açıklamalar ile aşağıdaki atasözlerin-
ve sebat; her zaman bu büyük yasalara uymak gerekir.
den hangisi ilişkilendirilebilir?
D) İnsan yaşadığı sorunlardan dolayı çevresini suçlamaktan
A) Üzüm üzüme baka baka kararır. vazgeçmeli, dinsel ve ahlaki değerler çerçevesinde irade
B) Bir musibet bin nasihatten yeğdir. gücünü ve sorumluluk duygusunu artırmak için çalışmalıdır.
C) Kaz gelecek yerden tavuk esirgenmez. E) Kişinin sahip olduğu erdemler ya da bilgelik kendisini
nadiren mutlu etse de budalalıkları ve kötü huyları baş-
D) Komşunun tavuğu, komşuya kaz görünür.
kalarını sıkça mutsuz eder.
E) Mutlu olmak istiyorsan gönüller almaya bak.
70