Page 109 - Felsefe - 10 | Beceri Temelli

48
Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
FELSEFE 10
3. Ünite: Felsefenin Temel Konuları ve Problemleri Kazanım: 10.3.3. Bilim felsefesinin konusunu ve problemlerini açıklar.
Alan Becerileri: Akıl Yürütme, Sorgulama, İfade Etme ve Yazma Becerisi Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Becerisi ÖĞRETMEN

Etkinlik İsmi BİLİM YALNIZCA BİLME ETKİNLİĞİ MİDİR? 20 dk.
Etkinliğin Amacı Bilimin değerine ilişkin değerlendirme yapabilme. Grup
Gerekli Materyaller: Etkileşimli tahta, masa notları
1. Yönerge 5 dk.
Öğrencileri dört gruba ayırarak numaralandırılmış dört çalışma masası kurunuz. Bilimin insanın bilme isteğini ve
merakını gideren entelektüel değeri, insan yaşamını kolaylaştıran pratik değeri ve deney-gözlem, teori, yasaya daya-
nan teorik değeri olduğunu öğrencilere açıklayınız. Aşağıda verilen Cemal Yıldırım’ın “Bilim Felsefesi” ve “Bilimin
Öncüleri” eserlerinden derlenen masa notlarını sırasıyla dağıtarak öğrencilerin okumalarını sağlayınız.

Öklid’den geometri dersi almaya başlayan biri, Astronomi ve matematik çalışmalarıyla bilinen
ilk teoremin ispatını gördükten sonra “İyi ama Batlamyus, “Ölümlü olduğumu, bir günlük bir
bu şeyleri öğrenmek bana ne kazandırır?” diye yaratık olduğumu biliyorum; ne var ki yıldızların
sorunca Öklid, çalışanlarından birini çağıra- karmakarışık dönen helezonlarını (mekanizma)
rak “Buna üç kuruş ver çünkü öğrendiklerinin incelemeye koyulunca ayaklarım yerden kesiliyor.”
kendisine kazanç sağlamasını istiyor.” der. diyerek bilime karşı duyduğu tutkuyu dile getirir.

1. Masa Notu 2. Masa Notu

Faraday, hiçbir maddi kazanç amacı gütmeksizin Pasteur, önceleri teorik çalışmalarıyla tanın-
tüm yaşamını deneysel bilime adamıştır. Bir gün maktadır. İnsanlar üzerinde henüz denemedi-
dönemin başbakanı elektromanyetik indüksiyo- ği bir aşı üzerinde çalışmaktadır. Bir köpeğin
nu ile ilgili buluşunun ne işe yaradığını sorun- on dört yerinden ısırdığı çocuğun annesinin
ca “Bilmiyorum ama endüstride uygulamaya çırpınışına dayanamaz ve kuduz aşısını çocuk
geçilince hükûmetiniz için yeni bir vergi kaynağı üzerinde dener. Sonuç, çocuğun yaşamı ve
sağlayabileceğini söyleyebilirim.” diye yanıt verir. gelecek kuşaklar için müjde olmuştur.

3. Masa Notu 4. Masa Notu

2. Yönerge 15 dk.
Öğrencilerin masa notundaki bilim insanının yaklaşımını düşünmelerini ve fikirlerini grup üyelerine açmalarını
belirtiniz. Aşağıdaki soruları öğrencilere yöneltiniz ve cevap yazmalarını söyleyiniz. Öğrencilerden masa adına
sırayla söz alarak cevaplarını sınıfla paylaşmalarını isteyiniz.
a. Masa notunuzdaki bilim insanının bu tutumu bilimin hangi değeri ile bağdaştırılabilir?

Öğretmene Not
Soruda bilim insanının bilimin “daha çok” hangi değerine yöneldiği istenmektedir.

b. Masa notunuzda bilim insanının yaşamından olay veya durumlara yer verilmektedir. Bunların
bilim insanının bilimin değerine ilişkin yaklaşımına etkisini değerlendiriniz.

c. Bilimin pratik değerinin olumlu ve olumsuz sonuçlarını değerlendiriniz.
Öğretmene Not
Öğrencilere pratik değerin sonuçlarıyla ilgili tarım ürünlerinde hormon katkısını ve silah teknolojisi-
nin kullanımını örnek verebilirsiniz.

107