Page 110 - Felsefe - 10 | Beceri Temelli

48 FELSEFE 10 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü

“BİLİM YALNIZCA BİLME ETKİNLİĞİ MİDİR?”
ETKİNLİĞİ
ÖĞRENCİ ÇALIŞMA KÂĞIDI

1. Öğretmeninizin talimatlarına uyarak onun belirlediği çalışma masalarına geçiniz. Cemal Yıldırım’ın “Bilim
Felsefesi” ve “Bilimin Öncüleri” eserlerinden derlenen aşağıdaki masa notlarını okuyunuz. Öğretmeninizin
yapacağı açıklamayı dikkate alarak masa notunuz üzerine çalışınız.

Öklid’den geometri dersi almaya başlayan biri, Astronomi ve matematik çalışmalarıyla bilinen
ilk teoremin ispatını gördükten sonra “İyi ama Batlamyus, “Ölümlü olduğumu, bir günlük bir
bu şeyleri öğrenmek bana ne kazandırır?” diye yaratık olduğumu biliyorum; ne var ki yıldızların
sorunca Öklid, çalışanlarından birini çağıra- karmakarışık dönen helezonlarını (mekanizma)
rak “Buna üç kuruş ver çünkü öğrendiklerinin incelemeye koyulunca ayaklarım yerden kesiliyor.”
kendisine kazanç sağlamasını istiyor.” der. diyerek bilime karşı duyduğu tutkuyu dile getirir.

1. Masa Notu 2. Masa Notu

Faraday, hiçbir maddi kazanç amacı gütmeksizin Pasteur, önceleri teorik çalışmalarıyla tanın-
tüm yaşamını deneysel bilime adamıştır. Bir gün maktadır. İnsanlar üzerinde henüz denemedi-
dönemin başbakanı elektromanyetik indüksiyo- ği bir aşı üzerinde çalışmaktadır. Bir köpeğin
nu ile ilgili buluşunun ne işe yaradığını sorun- on dört yerinden ısırdığı çocuğun annesinin
ca “Bilmiyorum ama endüstride uygulamaya çırpınışına dayanamaz ve kuduz aşısını çocuk
geçilince hükûmetiniz için yeni bir vergi kaynağı üzerinde dener. Sonuç, çocuğun yaşamı ve
sağlayabileceğini söyleyebilirim.” diye yanıt verir. gelecek kuşaklar için müjde olmuştur.
3. Masa Notu 4. Masa Notu

2. Masa notunuzdaki bilim insanının yaklaşımını aşağıda verilen sorular üzerinden düşününüz. Fikirlerinizi
grup üyeleriyle paylaşıp ortak bir cevap oluşturunuz. Cevaplarınızı boş bırakılan yerlere yazınız.

a. Masa notunuzdaki bilim insanının bu tutumu bilimin hangi değeri ile bağdaştırılabilir?

b. Masa notunuzda bilim insanının yaşamından olay veya durumlara yer verilmektedir. Bunların
bilim insanının bilimin değerine ilişkin yaklaşımına etkisini değerlendiriniz.

c. Bilimin pratik değerinin olumlu ve olumsuz sonuçlarını değerlendiriniz.

108
Hazırlayan: Rukiye GÜNDOĞDU AVCI