Page 157 - Fizik - 10 | Beceri Temelli
P. 157

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü                                             FİZİK 10


                                                CEVAP ANAHTARLARI
             3 Doğrusal su dalgalarının parabolik engelden yansıdıktan son-  3 II. engele gelen doğrusal su dalgaları bu engelin odağından ge-
               ra toplandığı nokta, parabolik engelin odak noktasıdır.  liyormuş gibi dairesel dalgalar olarak yansır ve I. engele ulaşır.
            Not: Konu ile ilgili bilgiler için bkz. MEB Ortaoğretim Fizik 10 Ders   I. engele engelin merkezinden gelen dalgalar ise yine engelin
            Kitabı, sayfa 143-148.                             merkezinde toplanacak şekilde dairesel olarak yansır.
                                                             Not: Konu ile ilgili bilgiler için bkz. MEB Ortaoğretim Fizik 10 Ders
             Etkinlik No.: 41                                Kitabı, sayfa 143-151.
             1. Yönerge
                                                             Etkinlik No.: 42
             1                                               1

                                          Yansıyan dairesel
              Oluşturulan dairesel         su dalgalarının     Doğrusal                   Dalga leğeninin
                 su dalgaları  Doğrusal engel  uzantıları     dalga kaynağı              yandan görünüşü
                                                                          1. bölge  2. bölge

             İlerleme                                                                     Su
              yönü      S                  S







                                                               V 1  λ 1             V 2         λ 2

             2 Doğrusal engelden yansıyan dairesel dalgaların engelin arka-
               sındaki uzantıları alınırsa bu dalgaların engelin arkasındaki
               sanal bir noktasal kaynaktan geliyormuş gibi yansıdığı görülür.             Doğrusal
               Bu sanal kaynağın engele olan uzaklığı ile gerçek kaynağın en-             su dalgalarının
               gele olan uzaklığı aynıdır.                                               üstten görünüşü
             2. Yönerge                                        1. bölgedeki sığ ortamdan 2. bölgedeki derin ortama geçen
             1                                                 dalgaların yayılma hızı büyüdüğü için dalga boyu da artar.
                                                               V  > V  ve λ > λ  olur.
                  Parabolik çukur engel                          2  1  2   1
                    K                                        2
                                         Oluşturulan dairesel
                                      K     su dalgaları       Doğrusal
                                                              dalga kaynağı


                                                F


                                      L
                    L  Yansıyan doğrusal
                          su dalgaları
                                                                                                 Su
             2
                                                               Doğrusal su dalgaları dalga kaynağına dik doğrultuda ilerler.
                                                               Dalgalar önce derin ortamdan sığ ortama, sonra sığ ortamdan
              Yansıyan dairesel  Gelen dairesel                derin ortama doğru ilerledikleri için hız önce azalarak sonra
                su dalgaları   su dalgaları                    da artarak değişir. Bu durumda da dalga boyu önce azalarak
                  L              K                             sonra da artarak değişir.
                                                             3 Derinliği her yerde aynı olan dalga leğeninde dalgalarının
                                                               yayılma hızı her yerde aynı olduğundan V  = V  = V  olur.
                                                                                               2
                                                                                                   3
                                                                                           1
                         M              F                      V = λ . f ifadesine göre dalga boyu büyük olan bölgelerde kay-
                                                               nağın frekansı küçük olmalıdır. Buna göre kaynakların oluş-
                  K              L                             turduğu dalgaların frekansları arasındaki büyüklük ilişkisi
                                                               f  > f  > f  olur.
                                                                3
                                                                   1
                                                                     2
                                 Parabolik çukur engel       Not: Konu ile ilgili bilgiler için bkz. MEB Ortaoğretim Fizik 10 Ders
                                                             Kitabı, sayfa 153-157.
                                                                                                   155
   152   153   154   155   156   157   158   159   160   161   162