Page 140 - Tarih - 10 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı
P. 140
TARİH 10 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
CEVAP ANAHTARLARI
3. AHİLİK: Ahilik, 13. yüzyılda Anadolu’da kurulmuş bir esnaf 4. Orta Çağ’da Avrupa’da tıp, dinin etkisi altındadır ve tedavi yön-
teşkilatıdır. İnsanların maddi ve manevi tüm ihtiyaçlarını gi- temleri din adamları tarafından yürütülmektedir bu nedenle de
dermeyi, toplumsal düzeni sağlamayı kendine amaç edinmiş yeterince gelişememiştir.
bir sistemdir. Bunu gerçekleştirmek için de sanat, ticaret, daya- 5. a) Sosyal önemi: Darüşşifalar, sosyal yardım kurumu olarak tesis
nışma ve yardımlaşmayı yöntem olarak kullanmıştır. edilen hastanelerdir ve en önemli özellikleri bu hastanelerde hasta-
SUFİ: Tasavvuf ile uğraşan bu mücadeleyi tamamlayıp kemale ların tıbbi bakımlarının ve tedavilerinin parasız yapılmış olmasıdır.
ermiş olan kişilere mutasavvıf ya da “sufi” denilmektedir. b) Ticari önemi: Türkiye Selçuklu Devleti’nde ticareti destekle-
BEKTAŞİLİK: Adını 13. yüzyıl Anadolu’sunda İslamiyet’in ya- mek amacıyla ticaret yollarının bulunduğu güzergâhta, tüccar-
yılma sürecinde etkin faaliyet gösteren Hacı Bektaş-ı Veli’den ların mağdur olmamaları için, belli merkezlerde darüşşifalar ya-
pılmıştır. Doğu ile Batı arasında ticaret bakımından bir merkez
alan İslâmî tarikattır. Bu tarikat mensupları “Bektaşi” olarak
adlandırılırlar olan Anadolu’da ticaretin aksamaması için kervansaraylarda
sağlık hizmetleri sunulmuştur.
HALK OZANI: “Halk içinde yetişen, deyişlerini genellikle sazla
söyleyen, sözlü şiir geleneğine bağlı ozan, saz şairi, halk şairi, âşık.” Etkinlik No.: 8
Etkinlik No.: 5 1. Hükümdarlık alametleri: davul (nevbet) çaldırmak, çetr, para
bastırmaktır.
1. a. Tarafların Müslüman ve Hristiyan oldukları anlaşılmaktadır. 2. “Ülke toprakları, hükümdar soyunun ortak malı sayılırdı. Sul-
b. Ok, yay, kılıç, kalkan, miğfer, at. tan ölünce, onun ailesinden biri devletin başına geçerdi” ifadesi
2. Türkiye Selçuklu Devleti’nin uyguladığı savaş taktiği: Kurt ka- Türkiye Selçuklu Devleti’nin ilk Türk devletlerinde görülen yö-
panı taktiğidir. netim anlayışını devam ettirdiğini kanıtlamaktadır.
3. Bu metne “Vatan Savunması” başlığı konulabilir. 3. Metinde Türkiye Selçuklu Devleti’nin bir İslam devleti olduğu-
nu doğrulayabileceğimiz bilgiler şunlardır:
4. Metinde bahsedilen savaş: Miryakefalon Savaşı’dır. A. Sultan adına hutbe okutmak,
B. Devlet işlerinin yürütülmesi için divan kurulması,
5. Türk tarihinde savaşlar genellikle savaşın geçtiği yer adıyla adlan- C. Adli işlere kadıların bakması.
dırılmaktadır. 4. Ülke topraklarının hanedanın ortak malı olması taht kavgaları-
na neden olmuş ve devletin yıkılışını hızlandırmıştır.
Etkinlik No.: 6
Etkinlik No.:9
1. Danişmendlilerin Bizans’a ve Haçlılara karşı Türkiye Selçuklu
beyleri ile birlikte hareket etmelerinin sebebi şudur: Bizans ve 1. Türkiye Selçuklu Devleti’nin Haçlı ordusunun geçiş güzergâ-
Haçlılar yalnız Türkiye Selçuklularının değil, Danişmendlilerin hında olması, Selçuklu Türklerinin Anadolu, Suriye, Filistin ve
de düşmanıdır (ortak düşmandır) ve onların toprakları için de Akdeniz bölgelerinden uzaklaştırılmak istenmesi ve Doğudan
tehdittir. gelen ticaret yollarının Türklerin denetiminde olması Selçuklu-
2. Anadolu’da kurulan ilk Türk Beyliklerin ortak amaçları, Ana- ların Haçlı Seferleri’nden diğer İslam devletlerine oranla daha
dolu’daki diğer siyasi güçleri etkisiz kılarak Anadolu’nun Türk fazla etkilenmelerine neden olmuştur.
yurdu olmasını sağlamaktır. 2. Avrupa Bizans’ın Anadolu’daki Türk ilerleyişini durdurama-
3. Haçlı saldırıları Anadolu’daki Türk birliğinin oluşmasına ve masından endişe duymuş, bu nedenle askerî yardım çağrısını
Türk devlet ve beylikleri arasında dostluk ilişkilerinin kurulma- olumlu karşılamış olabilir. Böylece Türklerle birlikte Bizans’ı da
sına vesile olmuştur. denetim altına almış olacaktır.
4. Emir Çaka Bey’in I. Kılıç Arslan tarafından öldürülmesi; Bi- 3. Halkın büyük bir kısmının açlık ve yoksulluk içinde olduğunu
zans’ın Anadolu Selçuklu Devleti’nin iç işlerine, iç siyasetine ve Avrupa’nın ekonomik sıkıntı yaşadığını söyleyebiliriz.
karıştığının göstergesi olarak yorumlanabilir. 4. a. Merkezi Krallık
5. Türkiye Selçuklularının önce ittifak içinde olduğu beylikle- b. 4. Haçlı Seferi
ri daha sonra topraklarına katmasının sebebi, Anadolu Türk c. Venedik, Cenova, Marsilya
birliği kurabilmek ve Anadolu’da varlığını koruyarak gücünü d. Kudüs, Urfa, Antakya
arttırmaktır. e. Şövalye
f. Burjuva
Etkinlik No.: 7 g. Derebeylik (feodalite)
1. Görsel 1’de şifalı olduğu düşünülen bitki özlerinden yararlana- h. Skolastik düşünce (felsefe)
rak bitkisel tedavi yapmak. Etkinlik No.:10
Görsel 2’de kızgın demirle yarayı dağlayarak iyileştirmek. 1. Müslümanlar için kutsal kabul edilmesinin sebepleri:
Görsel 3’te şifa verdiği düşünülen hayvanlardan yararlanarak Müslümanların ilk kıblesi olduğuna inanılan Mescid-i Ak- sa’nın
tedavi etmek (sülük gibi). burada olması ve Hz. Muhammed’in hicretten bir yıl sonra, miraç
2. Kervansaray darüşşifaları: Kervansaraylarda, hastalanan yolcu- gecesi Medine’den Kudüs’e gelerek buradan Miraca yükselmesidir.
lar ve tacirleri tedavi etmek için kurulmuştur. Hristiyanlar için kutsal kabul edilmesinin sebepleri:
Seyyar darüşşifaları: Develerin taşıdığı bu gezici darüşşifalar Hz. İsa’nın Kudüs’te çarmıha gerilmesi ve Hristiyanların hac
bölgelerinden biri olmasıdır.
ordu içinde hastaların tedavisini yapmak amacıyla kurulmuştur. Yahudiler için kutsal kabul edilmesinin sebepleri:
Saray darüşşifaları: Saray mensuplarının ve muhafızlarının sağ- İlk Yahudi tapınağı olan Süleyman Mabedi’nin bu şehirde bu-
lık sorunlarını gidermek amacıyla kurulmuştur. lunması ve Ağlama Duvarı’nın burada olmasıdır.
3. “Türkiye Selçuklu tebaasından olan herkes darüşşifalarda veri- 2. Kudüs’ün fethedilmesi sonrasında Haçlı dünyasında bir gerile-
len hizmetlerden yararlanmıştır.” ifadesinden hareketle Türkiye me ve güç kaybı yaşanmıştır ayrıca Hristiyan devletlerin iç so-
Selçuklu Devleti’nin farklı etnik yapı ve farklı dinî inançlara runları artarak devam etmiştir. İslam coğrafyalarında ise yeni
sahip insanlardan oluşan bir toplum yapısı olduğu söylenebilir. devletler kurulmaya ve birlikler oluşmaya başlamıştır.
140