Page 141 - Tarih - 10 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı
P. 141
Ortaöğretim Genel Müdürlüğü TARİH 10
CEVAP ANAHTARLARI
3. a) Selahaddin Eyyubi’nin, hâkim olduğu ülkeleri adalet ve Etkinlik No.: 14
merhametle yönetmesinden dolayı herkesçe sevilen bir sultan
olduğu anlaşılmaktadır. Buradan hareketle de Selahaddin Ey- 1. Yönerge
yubi’nin iyi bir devlet adamı, hak yemez, adil bir yönetici, iyilik-
sever bir sultan olduğu söylenebilir.
b) “Aslan Yürekli” hiçbir şeyden korkmayan çok yiğit kimse an- Çirmen Savaşı Sırpsındığı Savaşı
lamına gelmektedir, bu nedenle Kral Richard oldukça cesur bir
kraldır, diyebiliriz.
Etkinlik No.: 11 I. Kosova Savaşı II. Kosova Savaşı
1. Türkiye Selçuklu Devleti Anadolu’yu Moğol baskısından ve zor-
balığından korumak ve Moğol istilasını durdurmak amacıyla
Moğolların karşısına çıkmışlardır. Niğbolu Savaşı Varna Savaşı
2. Siyasi sonuçları: a. Anadolu Selçuk Devleti Moğollara bağlandı 2. Yönerge
ve yıkılış sürecine girdi. 1 2 3 4
b. Anadolu Türk siyasi birliği parçalandı. Sırpsındığı Savaşı I. Murad 1 Yunanistan
c. Anadolu’da yeni Türk beylikleri kuruldu.
Ekonomik sonuçları: Çirmen Savaşı I. Murad 2 Yunanistan
a. Moğollar Anadolu’yu yağmaladı. I. Kosova Savaşı I. Murad 5 Kosova
b. Türkiye Selçuklu Devleti, Moğollara çok ağır vergiler
ödemeye başladı. Niğbolu Savaşı I. Bayezid 4 Bulgaristan
c. Türkiye Selçuklu Devleti ekonomisi zarar gördü. Varna Savaşı II. Murad 3 Bulgaristan
3. I. Haçlı Seferi ve Kösedağ Savaşı’nın Anadolu’ya etkilerinin şun- II. Kosova Savaşı II. Murad 6 Kosova
lar olduğu söylenebilir:
I. Haçlı Seferi’nde alınan yenilgiye rağmen Türkiye Selçuklu
Devleti toparlanabilmiş ve eski gücüne kavuşabilmiştir. Ancak Etkinlik No.: 15
belirtildiği gibi Kösedağ bir bozgundur ve bu savaş Türkiye 1. Gibbons, Osmanlı’nın başarısını Avrupa medeniyeti ile kar-
Selçuklularının sonu olmuş Anadolu’daki siyasi varlıkları son şılaşmasına bağlamıştır. Avrupa medeniyetini öne çıkararak
bulmuştur. hem İslam hem de Türk kültür ve medeniyetini görmezden
4. Kösedağ Savaşı sonucunda Kilikya Ermeni Krallığı ve Trabzon gelmektedir. Ayrıca tarihi bugünden okuyarak değerlendirme
Rum İmparatorluğu, Sultan II. Gıyaseddin Keyhüsrev’i bağlı yapmaktadır.
oldukları hükümdar olarak tanımamışlar ve Moğollara bağlılık- 2. Halil İnalcık, Feridun Emecen, Cemal Kafadar.
larını bildirmişlerdir. Bu durum Anadolu Selçuklu Devleti’nin
çok ciddi bir güç kaybına uğradığının göstergesidir. Kendilerine 3. H. İnalcık’a göre beylik içerisindeki tüm unsurlar sadece gaza
bağladıkları gayrimüslim devletler de bu güç kaybı ve Moğol için değil, örneğin, yeni yerleşim yerleri açma amacı ile fetihlere
korkusu ile Moğollara bağlanmışlardır. girişmiş olabilirler. Ayrıca gazanın yanı sıra Osman Bey’in stra-
tejist kişiliği ve Osmanlıların içerisine dâhil olduğu beylikler
Etkinlik No.: 12 sistemi yani beylikler arasındaki çekişmeler etkilidir.
1. Kösedağ Savaşı’nın Anadolu’nun siyasi yapısı üzerindeki et- 4. P. Lindner ve H. A. Gibbons’un teorilerinin ortak noktaları şun-
kileri şunlardır: Kösedağ Savaşı sonunda Anadolu’da Türkiye lardır: Her ikisi de Türkmen toplumların birikim ve alışkanlık-
Selçuklu Devleti’nin kurduğu siyasi birlik bozulmuştur ve yeni larını görmezden gelmekte ve kuruluşun gerçekleştiği coğrafya
beylikler kurulmuştur. ve kültürün etkisini abartmaktadır. Her ikisi de tarihin ve kül-
2. İkinci Dönem Anadolu Beyliklerinin Batı Anadolu’da yoğun- türün sürekliliğini bir kenara bırakıp tam bir dönüşüme vurgu
laşma nedeni: Moğol baskısının artması ve birçok Türkmen’in yapmaktadır.
batıya göç etmek zorunda kalmalarıdır. 5. C. Imber’in Osmanlı’nın ilk dönemine ait kaynak yokluğu ko-
3. Dulkadiroğulları ve Ramazanoğulları Beylikleri en çok Mem- nusundaki tezine H. İnalcık ve Cemal Kafadar karşı çıkmakta-
lükler’in ve Karakoyunlular’ın baskısını hissetmişlerdir. dır. H. İnalcık’a göre kaynaklar titizlikle incelenmeli, alan araş-
4. Karamanoğulları Beyliği Türkiye Selçuklu Devleti’nin merkezi tırmasına çıkılıp bilgiler test edilmeli ve aynı dönemde yazılmış
olan Konya’da kurulmalarından dolayı kendilerini Türkiye Sel- Rumca vb. kaynakları kullanarak bilgi birikimi zenginleştiril-
çuklu Devleti’nin varisi olarak görmüş ve Osmanlı topraklarına melidir. C. Kafadar ise dönemin olaylarının o dönemde nasıl al-
katılmamak için çok uğraştırmışlardır. gılandığının ortaya çıkarılması açısından anlatısal kaynakların
5. Osmanlı Devleti’nin amacı Anadolu’nun Türk siyasî birliğini da önemli olduğunu vurgulamaktadır.
sağlamaktır. Etkinlik No.: 16
Etkinlik No.: 13 1. Yönerge
Yönerge 1. Osmanlı Devleti’nin kuruluşu konusunun yerli ve yabancı pek
1. Osman Gazi Orhan Gazi I. Murad I. Bayezid çok bilim insanının dikkatini çektiğini ve bu konuda birbirin-
den farklı ya da benzer birçok tartışmalı görüşün olduğunu
Bursa söyleyebiliriz.
İznik Edirne
Karacahisar Niğbolu 2. Osmanlı Devleti’nin kuruluşu hakkında doğru bildiğimiz bir-
İzmit Filibe çok olay ve şahsiyetin abartılmış olabileceği, bilimsel çalışma-
Çimpe Kalesi lar ışığında kanıt gösterilerek açıklanan gerçeklerin varlığını
2. vurgulama ve konu ile ilgili yaygın kolaycı yaklaşımlara karşı
uyarma amacı güdülmüş olabilir.
3 6 4 5 10 11 12 13
141