Page 121 - Türk Dili ve Edebiyatı - 10 | Beceri Temelli

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 10 55

2. ÜNİTE > Hikâye Kazanım A.2.5: Metnin olay örgüsünü belirler.
Alan Becerileri: Okuma Becerisi Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Becerisi

Etkinlik İsmi Olay Örgüsünü Çözümleme 25 dk.
Amacı Öyküleyici metinlerde şahısların rol dağılımları, olay akışını etkileyen fiziksel, psikolojik ve ahlaki özellikleri, Bireysel
toplumsal statüleri, tarihsel kişilikleri veya bu kişiliklerle ilişkileri belirleyebilmek.

Yönerge Metni okuyunuz. Aşağıdaki soruları okuduğunuz metin çerçevesinde cevaplayınız.
(Metin, aslına sadık kalınarak alınmıştır.)

Karmanyolacılar
Fakacı Sıtkı Efendi gece yarısından sonra evine dönerken bir yangın yerinden boğuk feryatlar gel-
diğini işitti. Muhakkak karmanyolacılar yine biçarenin birini soyuyorlardı. Sıtkı Efendi cesur bir
adamdı. Hemen revolverini çekti ve sesin geldiği tarafa koşmağa başladı. Uzun boylu bir şahsın sokak
ortasında ahlar, eninler çıkararak çırpındığını gördü. “Arkadaş seni soydular mı, ne oldun?” diye
bağırdı. Fakat uzun boylu şahıs onu görünce alabildiğine kaçmağa başladı. Acaba biçare bir ikinci
karmanyolaya uğramaktan mı korkmuştu. Yoksa bizzat hırsızlardan biri mi idi. Her iki hâlde de herifi
behemehal yakalamak lazım geliyordu. Sıtkı Efendi, bacaklarının var kuvvetiyle onu takibe başladı.
Uzun boylu şahıs daha evvel yediği dayaktan yorgun olduğu için koşmağa devam edemedi. Ve bir
köşe başında soluk soluğa durdu. Sıtkı Efendi tabancasını ona doğru çevirerek yanına yaklaştı.
“Dur nereye kaçıyorsun, kimsin?”
“Aman efendim, beni karmanyolacılar çevirdi. Cüzdanımı çaldılar.” “Öyle ise neye kaçıyordun?”
“Korktum.”
“Kaç lira vardı cüzdanda?”
“Üç bin lira.”
“Haydi hemen karakola gidelim.”
“Olmaz, olmaz, bırakınız beni rica ederim. Yoluma gideyim.”
“Bu ne anlaşılmaz iş... Hem paranı çaldırıyorsun hem polise müracaattan çekiniyorsun.”
“İstemem efendim istemem, korkuyorum.”
“Neden korkuyorsun söyle, yoksa yakanı bırakmam.”
“Evlatlarının başı için.”
“Dedim ya neden korktuğunu söylemeden elimden kurtulamazsın.”
“Polisler hırsızları tutarlar diye.”
Sıtkı Efendi hayretten ağzını açtı.
“Sen deli misin be adam?”
“Aman bırak beni...”
“Seni bir şart ile bırakırım. Bu benim merakımı halletmek şartıyla. Haydi söz veriyorum, yemin edi-
yorum.”
Uzun boylu şahıs bir dakika düşündü. Sonra hakikati söyledi: “Karmanyolacıların çaldığı banknotlar
sahte idi, hem de daha tarihlerini koymamıştım. Görüyorsunuz ki yakalanırsam işim fena…
Ömer Seyfettin, Bütün Hikâyeleri

Kelime Dağarcığı:
karmanyola: Şehir içindeki ıssız yollarda ölümle korkutarak yapılan soygunculuk. karmanyolacı: Karmanyola yoluyla
adam soyan kimse.

119