Page 151 - Türk Dili ve Edebiyatı - 10 | Beceri Temelli

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 10 70

2. ÜNİTE > Hikâye Kazanım A.2.10: Metnin üslup özelliklerini belirler.
Alan Becerileri: Okuma Becerisi Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Becerisi

Etkinlik İsmi Bir Bayram Sabahını Tasvir Ediyorum 25 dk.
Amacı Örnek metinlerde dil ve anlatım özelliklerini belirleyebilmek. Bireysel

Yönerge Metni okuyunuz. Aşağıdaki soruları okuduğunuz metin çerçevesinde cevaplayınız.
(Metin, aslına sadık kalınarak alınmıştır.)

Nezle

Atlı arabasının pufla, ipek şiltesine uzanmış, kuş tüyünden iri, pembe yastıklara dayanmış, göz-
leri açık, uyur gibi duran Masume Hanım, yoldan yaya geçenleri hiç görmüyordu. Ufuktan kırk elli
mızrak boyu yükselmiş yakıcı güneşin, beyaz keten tenteden süzülen ince, görünmez huzmeleri, sık
kıvırcık kirpiklerini, kavuniçi başörtüsünün altın pullarını, erguvani yeldirmesinin hareli kıvrıntıla-
rını yaldızlıyor, arabanın mavi ipek perdelerini hiçbir rüzgâr kımıldatmıyordu. Bugün Hıdırellezdi…
Bütün halk Çırpıcı Çayırı’na akıyordu. Sucular, şerbetçiler, yemişçiler, kâğıthelvacılar, harupçular,
oyuncakçılar, gazozcular, macuncular, simitçiler… Daha birçok ayaksatıcıları yolun fesli, takkeli,
sarıklı, şapkalı, arakiyeli, yeldirmeli, kavuklu, çarşaflı, alaca kalabalığına karışmış, bağırarak, alışveriş
ederek yürüyorlardı. Gök bulutsuzdu. Hava o kadar sıcak, o kadar sıcaktı ki… Yorulan irili ufaklı kül-
hanbeyleri dinlenmek için küme küme kenarda hendeklerin üstüne bağdaş kurmuşlar, yazma men-
dilleriyle terlerini siliyorlar, geçenlerin arasından tanıdıklarına vakit vakit hep bir ağızdan:

- Uç baba torik! diye çağırıyorlardı.
Masume Hanım’ın arabasını çeken yağız at denizden çıkmış gibi sırılsıklamdı. Yelesinden, dizle-
rinden, kuyruğunun ucundan sular damlıyor, sırtından açık mavi bir duman tabakası kalkıyordu.
Zavallı hayvan bir saattir üç yüz okkadan fazla bir yükü sürüklüyordu. Dizginleri kullanan Himmet,
çam yarması bir Anadolu uşağıydı… Hele ağırlığıyla yayları birbirine yapıştırarak hiç elastikiyetle-
rini bırakmayan Masume Hanım, Himmet’in ikisi kadardı. Vakia şişman değildi. Fakat o derece iri
idi ki… Kafdağı’nın arkasından insanların içine gelmiş bir dev padişahının kızı sanılacaktı. Bununla
beraber ablak yüzü çok renkli, çok güzeldi…
Ömer Seyfettin, Kaşağı

1. Yukarıdaki metne betimleme yapılarak başlanması, metnin anlatımını nasıl etkilemiştir?

149