Page 42 - Türk Dili ve Edebiyatı - 10 | Beceri Temelli
P. 42
17 TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 10 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
sonraları her şey konu olur. Nazım birimi beyit, dörtlük olabildiği gibi serbest birimlerde de şiirler
yazılmıştır. Bu eserlerin yazımında 1 Kasım 1928’e kadar (Harf Devrimi) Arap alfabesi kullanılır.
Devrimden sonra günümüzde de kullandığımız Latin alfabesi hâkim olur.
Selman Şen
2. Metin 3. Metin
Ben Sana Mecburum Gazel
Ben sana mecburum bilemezsin. Hâsılım yok ser-i kûyunda belâdan gayrı
Adını mıh gibi aklımda tutuyorum. Garazım yok reh-i aşkında fenadan gayrı
Büyüdükçe büyüyor gözlerin Ney-i bezm-i gamem ey âh ne bulsan yele ver
Ben sana mecburum bilemezsin. O da yanmış kuru cismimde hevâdan gayrı
İçimi seninle ısıtıyorum.
(…)
(…)
Fuzulî
Attilâ İlhan, Ben Sana Mecburum
4. Metin
Koşuk (Eski Türkçe) (Günümüz Türkçesi)
Kar buz kamuğ erüşdi Kar, buz, hepsi eridi;
Tağlar suvı akışdı Dağların suyu aktı,
Kökşin bulıt örişdi Mavi bulut belirdi,
Kayguk bolup egrişür Kayık olup salınır.
Kelime Dağarcığı
fena: Yok olmak. garaz: Niyet, istek. hâsıl: Beklenti. hevâ: Boş istek. ney-i bezm-i gam: Gam meclisinin “ney”i.
reh-i aşk: Aşk yolu. ser-i kûy: Köyün başı.
1. Metinden ve örnek şiirlerden faydalanarak verilen tablodaki boşlukları uygun şekilde doldurunuz.
Edebî İslamiyet Öncesi İslamiyet Etkisindeki Batı Etkisinde Gelişen
Dönem Türk Edebiyatı Türk Edebiyatı Türk Edebiyatı
Döneme örnek şiir Ben Sana Mecburum
Örnek şiirin şairi
Yaşam tarzı Yerleşik hayat tarzı
Etkilenilen yabancı diller Yabancı dillerin etkisi yok.
Kullanılan nazım birimleri
İşlenen konular Aşk, ................................
Etkilenilen din Şamanizm, ........................
2. Boşluklarını doldurduğunuz tablo, metni anlamanızı kolaylaştırdı mı? Okuduğunuz metinlerde tab-
lo, grafik, resim gibi görseller bulunmasını ister miydiniz? Gerekçeleriyle yazınız.
3. Boşluklarını doldurduğunuz tabloyu sınıf panosunda sergilemeniz ve görsellerle bu tabloyu destek-
lemeniz istenseydi hangi görselleri kullanırdınız?
40
Hazırlayan: Selman ŞEN