Page 104 - Biyoloji 11 - Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü BİYOLOJİ 11 48

1. ÜNİTE > İnsan Fizyolojisi Kazanım 11.1.4.1. Kalp, kan ve damarların yapı, görev ve işleyişini açıklar.
Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Becerisi Alan Becerileri: Çıkarım Yapma Becerisi

Etkinlik İsmi UZUN İNCE BİR YOLDAYIM 30 dk.
Amacı Damarların yapı, görev ve işleyişini veriler üzerinden analiz edebilme. Bireysel

1. Yönerge Aşağıda verilen metin, görsel ve grafiklerden yararlanarak soruları cevaplayınız.

İnsanın dolaşım sistemini kalp, damarlar ve kan oluşturur. Kalp, kanı vücuda pompalayıp vücutta dolaş-
tırmakla sorumludur. Damarlar ise kanı taşımakla sorumlu olan yapılardır. Kan dolaşımında üç çeşit da-
mar görev yapar. Atardamarlar kanın kalpten uzaklaştığı, toplardamarlar ise kanın kalbe yaklaştığı damar-
lardır. Kılcal damarlar ise doku hücrelerinin arasına yayılmış, madde alışverişini sağlayan damarlardır.

Toplardamar 120
Kan basıncı (mmHg) 60
kılcalı

Atardamar Toplardamar 20

Atardamar Kılcal damar Toplardamar
Atardamar
kılcalı
50
5000
Toplam kes t alanı (cm 2 ) 4000 Kanın akı hızı (cm/s) 30
40
3000
2000
20
1000
Atardamar Kılcal damar Toplardamar 10
Atardamar Kılcal damar Toplardamar

1. Atardamarlar genel olarak oksijence zengin olan temiz kanı taşır. İnsan vücudunda oksijence fakir
kirli kan taşıyan atardamar bulunur mu? Açıklayarak belirtiniz.

2. Kan kalpten çıktıktan sonra damar boyunca (atardamar-kılcal damar-toplardamar) kan basıncı
devamlı olarak azalır. Kan basıncı damar boyunca azalmayıp sabit kalsaydı ne gibi durumlar orta-
ya çıkardı? Gerekçeleriyle açıklayınız.

3. Kılcal damarlar, atardamar ile toplardamar arasında bulunur. “İki toplardamar arasında da kılcal
damar bulunabilir.” diyen bir kişi hangi organın damar yapısını inceleyerek bu sonuca ulaşmıştır?
Gerekçeleriyle açıklayınız.

101