Page 116 - Biyoloji 11 - Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü BİYOLOJİ 11 54

1. ÜNİTE > İnsan Fizyolojisi Kazanım 11.1.4.3. Dolaşım sistemi rahatsızlıklarını açıklar.
Genel Beceriler: Karar Verme Becerisi Alan Becerileri: Çıkarım Yapma Becerisi
Etkinlik İsmi MARFAN SENDROMU 40 dk.

Amacı Dolaşım sistemi hastalıklarına örnekler verebilme. Bireysel

1. Yönerge Dolaşım sistemi rahatsızlığı olan Marfan sendromu ile ilgili aşağıdaki metinden yararlanarak so-
ruları cevaplayınız.

Yıllar önce babamın çekilen filmlerinde aort damarı olması gerekenden oldukça genişlemiş görünüyor-
du. Çapı 3 cm civarında olan aort 8 cm ölçülmüştü. Bu, kalpten çıkan en büyük damarda büyük bir
balon demekti. Rahatsızlığının sebebi o yıllarda az bilinen Marfan sendromuydu.
Bu hastalık; iskelet sistemi, gözler, kalp ve kan damarlarını etkisi
altına alan 15. kromozomda mutasyonla oluşan bağ dokusu ra-
hatsızlığıdır. Bağ dokular, vücudumuzda bulunan hücreleri, do- Anevr zması Normal
Aort
Aort
kuları ve organları bir arada tutar. Marfan sendromunda elastik
lifler sorunlu ve zayıftır. Elastik yapısı bozulan kan damarlarının
duvarları kan basıncıyla genişler. Bu değişimler en çok insan vü-
cudunun ana atardamarı olan aortu etkiler, duvarlarını zayıflatır
ve gereğinden fazla esnediğinde aort anevrizması hatta aort yırtıl-
ması riski oluşturur. Ayrıca kalpteki mitral kapakçık da Marfan sendromundan etkilenip kapakçığın
uçları gevşeyerek sıkıca kapanmayabilir. Bu durum kanın kapakçıktan geri sızmasına ve mitral kapak-
çık sarkmasına veya üfürüme neden olur.
Hiç vakit kaybetmeden aort yırtılması riskinden dolayı babamı ameliyata aldılar. Kalpten çıkan aortun
yerine yapay bir damar takılıp mitral kapakçık değiştirildi ve bacaktan alınan damarla da koroner ar-
tere baypas yapıldı.
Sonradan araştırdığıma göre bu sendromun başka belirtileri de vardı. Marfan sendromuna sahip birey-
lerin normal bir bireye göre kolları, bacakları, parmakları orantısız bir biçimde vücudun geri kalanına
göre uzundu. Bazılarında omurgada bağ dokusundaki zayıflığa bağlı olarak skolyoz ve kifoz (omurgada
eğrilik) görülüyordu. Eklemlerde de genellikle bir esneklik vardı.

1. Marfan sendromu pek çok sistemi etkileyen bir rahatsızlıktır. Bunun sebebinin ne olduğunu açıklayınız.

2. Aort damarının bağ doku elastik liflerindeki mutasyondan en çok etkilenen yapı olmasının nedeni nedir?

3. Mitral kapakçıkta oluşacak bir sorun ne tür rahatsızlıklara neden olabilir?

4. Koroner arterlere baypas yapılmasaydı sonuçları ne olabilirdi?

113