Page 114 - Biyoloji 11 - Beceri Temelli Etkinlik Kitabı
P. 114

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü                                           BİYOLOJİ 11      53

             1. ÜNİTE > İnsan Fizyolojisi  Kazanım 11.1.4.2. Lenf dolaşımını açıklar.
             Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Becerisi  Alan Becerileri: Verileri Toplama, İşleme, Yorumlama ve Sonuç Çıkarma Becerisi, Hipotez Kurma Becerisi

             Etkinlik İsmi                        AĞIR YAŞAMLAR                                 30 dk.
             Amacı      Lenf sisteminin kan dolaşımı ile ilişkisini veriler üzerinden analiz edebilme.  Bireysel


              Yönerge  Lenf sistemi hakkında verilen metin ve görselden yaralanarak soruları cevaplayınız.


            Bir televizyon kanalında yayımlanan, gerçek kişiler ve durumların anlatıldığı belgesel programında Mor-
            bid obez hastaların zayıflama ve tedavi süreçleri işlenmektedir. Bu hastaların bir kısmında yanlış bes-
            lenme, hareketsizlik ve kronik hastalıklara bağlı olarak “lenfödem” durumu ortaya çıkmaktadır. Lenf
            sisteminin tam olarak görev yapamaması sonucu ortaya çıkan bu durum, hastaların özellikle bacakla-
            rında ileri düzeyde şişlik, morarma ve doku tahribatı meydana getirmektedir. Lenfödem, sadece obezi-
            te sonucunda oluşmaz. Kanserin bazı türlerinde, otoimmün hastalıklarda, hormon bozukluklarında da
            meydana gelebilmektedir.

























                      Görsel: Lenfödem

            Lenf dolaşımı, kan dolaşımına bağlantılı olarak çalışan bir sistemdir ve lenf sistemi toplardamar ile kılcal
            damarlardan meydana gelmektedir. Kan basıncı sayesinde kandaki maddeler doku sıvısına ve oradan da
            hücrelere ulaşır. Kanın osmotik basıncı sayesinde de hücrelerde oluşan artık maddeler kana geçer. Fakat
            kandan çıkan sıvının tamamı kana geri dönemez. Lenf sisteminin görevlerinden bir tanesi kılcal kan
            damarlarından dokular arasına geçen fazla sıvının tekrar kan dolaşımına katılmasını sağlamaktır.



              1.  Doku sıvısının bir kısmının lenf damarlarınca alınmak zorunda olmasının nedeni ne olabilir? Ceva-
                bınızı kan basıncı ve kanın osmotik basıncını dikkate alarak veriniz.

















                                                                                                   111
   109   110   111   112   113   114   115   116   117   118   119