Page 22 - Biyoloji 11 - Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü BİYOLOJİ 11 8

1. ÜNİTE > İnsan Fizyolojisi Kazanım 11.1.1.2. Endokrin bezleri ve bu bezlerin salgıladıkları hormonları açıklar.
Genel Beceriler: Problem Çözme Becerisi Alan Becerileri: Çıkarım Yapma Becerisi, Tahmin Etme Becerisi
Etkinlik İsmi ACIKIP ATIŞTIRINCA NELER OLUYOR? 30 dk.

Amacı Kandaki glikoz oranının düzenlenmesinden yola çıkarak homeostasi kavramını açıklayabilme. Bireysel

Yönerge Aşağıda verilen metin ve tablodaki verilerden yararlanarak soruları cevaplayınız.

Vücudumuzdaki hücreler yaşamlarını ve görevlerini sürdürebilmek için gerekli enerjiyi kandaki şeke-
ri âdeta bir yakıt gibi kullanarak sağlarlar. Nasıl ki bir araba yeterli benzin sağlanmadan çalışamaz ise
hücreler de şekeri kullanamazlarsa görevlerini yerine getiremezler. Besinlerle aldığımız karbonhidratlar
bağırsaklarda glikoz gibi moleküllere dönüştürülerek emilir ve kana karışırlar. Uzun süreli açlıkta vü-
cutta enerji düzeyi de düşer. Bu nedenle ara öğünler özellikle büyüme ve gelişme çağındaki bireylerde
önemlidir. Ara öğünlerde taze sebze ve meyveler, küçük sandviçler, galeta, grisini ile süt, yoğurt, ayran
gibi besinler tercih edilebilir.

Tablo: Yaşa ve Açlık/Tokluk Durumuna Göre Kan Şekeri Düzeyleri

Açlıkta Toklukta Yatmadan önce

0-1 yaş 90-170 mg/dl 120-200 mg/dl 110-170 mg/dl

Okul öncesi 80-160 mg/dl 110-190 mg/dl 110-150 mg/dl

Okul çocuğu ve ergen 80-130 mg/dl 110-170 mg/dl 110-130 mg/dl

Örnek vaka: Biyoloji dersi esnasında mideniz guruldamaya başlayınca ders biter bitmez kantine gittiniz
ve en sevdiğiniz çikolatayı gördünüz. Açlık hissiyle çikolatayı alma isteğine karşı koyamadınız. Çikolatayı
alıp yediniz. Kan şekeri seviyenizin bu atıştırmalığı yemeden önce 90 mg/dl olduğunu varsayınız. Sindi-
rim sisteminiz çikolatayı sindirip kanda emilim gerçekleştikten sonra kanınızdaki glikoz seviyenizin 130
mg/dl olarak değişmiş olduğunu düşününüz.

1. Kanda meydana gelen fizyolojik değişimin uyarıcısı nedir ve bu değişim neye sebep olur?

2. Kan şekerinizdeki değişimle pankreas hücrelerinizin uyarılması sonucunda hangi hormonun nereye
salgılanacağını belirtiniz.

19