Page 95 - Biyoloji 11 - Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

43 BİYOLOJİ 11 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü

2. Şekilde (2) numaralı kısım hangi sindirim organıdır? Burada oluşabilecek hastalıklar nelerdir ve bu
hastalıkların ortaya çıkmasını önleyen tabakanın yapısı ve görevi nedir?

Yönerge Sindirim sistemi sağlığının korunması ile ilgili aşağıdaki metinden yararlanarak soruları cevaplayınız.

Sağlıklı bir sindirim sistemine sahip olabilmek için
yeterli ve dengeli beslenmeye dikkat edilmeli; hazır
3. (6) numaralı yapıda görülebilecek rahatsızlıkların sonuçları neler olabilir? Burada oluşabilecek bir
rahatsızlığın önüne nasıl geçilebilir? yemek tüketmekten kaçınılmalı; kafeinli ve asitli içe-
ceklerden, tütün ve tütün mamullerinden, alkolden
uzak durulmalıdır.
İyi bir sindirim ağızdan başlar. Bu nedenle ağız ve diş
bakımına gereken önem verilmelidir. Yemek yerken
lokmalar iyice çiğnenmeli ve yemek yavaş yenmeli-
dir. İnsan beynine giden doygunluk hissi yeme süresi
ile doğrudan ilgilidir. Yemek yavaş yendiğinde 20 da-
kika içerisinde doygunluk hissi oluşacaktır.
Görsel: Çeşitli besinler
4. (4) numaralı bölümün yeterince çalışamaması ya da operasyonla alınmak zorunda kalınması vücut-
ta ne tür sıkıntılara sebep olur? Günümüzde hazır gıda tüketiminin artması ve yanlış beslenme sonucunda bağırsak ve sindirim siste-
mi rahatsızlıkları ile obezite artış göstermiştir.
İnsanların ince bağırsaklarında sindirilmeyen, kalın bağırsaklarında ise tamamen veya kısmen fer-
mente olan bitkilerin yenilebilir kısımlarına diyet lif denir. Diyet lif tahıllarda, sebzelerde, meyvelerde
ve bunların kabuk, çekirdek, sap gibi sindirilmeyen kısımlarında bulunur.
Diyet lif, son yıllarda öne çıkan düşük enerji değerine sahip diyet ürünlerinin temel yapısını oluşturur.
Diyet lif bileşenleri, kalın bağırsakların fonksiyonlarını düzenler. Hemoroide, kabızlığa, kolon kanse-
rine, diyabete, kalp ve damar hastalıklarına karşı koruyucudur.
Probiyotikler insanlarda çeşitli organların mikrobiyotasını oluşturan bakterilerdir. Bağırsak mikrobi-
5. Arpa, buğday, çavdar gibi tahılların içerisinde bulu- Bes nler yotasının dengesi etkilendiğinde probiyotiklerin kullanılması oldukça önemlidir. Probiyotikler, insan
nan gluten adlı proteine karşı ince bağırsakta oluşan vücudunun savunma mekanizmasını aşarak bağırsağa ulaşabilmelidir. Burada bağırsak duvarına bağ-
alerji durumu çölyak hastalığı olarak adlandırılır. lanırlar, zararlı mikroorganizmalarla savaşarak mikrobiyota dengesinin geri kazanılmasına yardımcı
Çölyak hastalığında bağışıklık sistemi gluteni besin olurlar.
yerine zararlı madde olarak gördüğü için bağırsak
mukozasında bulunan villus çıkıntılarına zarar verir
ve düzleştirir. Bu durumun vücuda etkileri neler 1. Sindirim sisteminin sağlığını korumak için nelere dikkat edilmelidir?
olabilir? Bu durumdan vücut nasıl korunabilir?

92
Hazırlayan: Feray ÇELİKER