Page 91 - FELSEFE 11 BECERİ TEMELLİ ETKİNLİK KİTABI

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü FELSEFE 11 41

4. ÜNİTE >18. YÜZYIL-19. YÜZYIL FELSEFESİ Kazanım: 11.4.3. Örnek felsefi metinlerinden hareketle 18. yüzyıl-19. yüzyıl filozofları-
Alan Becerileri: Felsefi Okuryazarlık nın felsefi görüşlerini analiz eder. c) F. Hegel’in “Tinin Fenomenolojisi” adlı
eserinden alınan veya derlenen bir metinden hareketle filozofun “diyalektik
Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Becerisi idealizm” anlayışının irdelenmesi sağlanır.
Etkinlik İsmi DİYALEKTİK YÖNTEM 120 dk.
Amacı F. Hegel’in “Tinin Fenomenolojisi” adlı eserinden alınan veya derlenen bir metinden hareketle filozofun Bireysel
“diyalektik idealizm” anlayışını analiz edebilme.
Yönerge Aşağıdaki metnin incelemesini yapınız.

! Etkinliği gerçekleştirmek için
“Ekler” bölümünde verilen
“Metin İnceleme” başlıklı
yönergeyi takip ediniz.

AYDINLANMA G. W. F. Hegel 3

Jena Üniversitesi Felsefe Bölümü
TİNİN FENOMENOLOJİSİ'NE İLİŞKİN TEMEL

DÜŞÜNCELER

"İde", yerine göre evren, varlık, oluş gibi değişik alanların ortaya çıkmasını
sağlar. “İde” evrenin içinde olduğu gibi evren olarak da gelişir. Onun gelişmesi
evreni oluşturur. Bu değişik durum diyalektik yöntemin yapısı gereğidir. Bu
gelişim süreci içinde “ide”nin ereği kendini bulması, kendi bilinç ve özgürlüğüne
kavuşmasıdır. İde ya da tin belli ereğine yönelince üç aşamalı bir açılma, bir
gelişme ortamına girer.

u ortamın aşamaları da diyalek- tür evreninde birliğe ulaşmasıdır. Bu
tik yönteme uygun olarak sıra- ulaşma kendi kendinde olan “tin”in
lanmıştır. Birinci aşamada tin kendine yabancılaştığı doğa ile birleş-
Bya da ide kendi içindedir, kendi mesi sonucu sağlanır. İşte bu birleşme,
kendisiyle sınırlanmıştır, kendi kendine bu bütünlüğe ulaşma “tin”in kendine
bir varlıktır. Onun bu aşamada başlıca dönmesi, doğa ile çelişkisinin orta-
özelliği bir olanaklar alanı olmasıdır, dan kalkmasıdır. Bu da yalnız kültür
özünde saklı gücü henüz gerçekleştirme evreninde sağlanır. Tin'in kendini
eylemine geçmemiştir. Oysa onun ken- bulması, özgürlüğe kavuşması, kendi
Gerçek bir dini bilmesi, kendi özünün bütünlüğü- kendinin bilincine varmasıdır. Doğa-
da geçerli olan tek yasa zorunluluk,
nü kavraması için gerçeklik kazanması
bütündür. gerekir. kültür evrenin de ise özgürlüktür. Bu
Tin’in kendini gerçekleştirmesi amacıyla gelişmenin, “tin”in açılımının geçti-
ilk açılımı, kendi özünden dışa taşması ği üç aşamadan birincisi sav (these),
doğayı oluşturur. Ancak doğayı oluştu- ikincisi karşı sav (antithese), üçüncü
ran tin ya da ide, kendi özünden uzak- ise bireşim (synthese), adını alır. Bu
laşmış, kendi kendine yabancılaşmış gelişme süreci sonunda üç ayrı varlık
özüne aykırı bir nitelik kazanmıştır. İşte alanı ortaya çıkar. Tin'in açılımı sonu-
bu olay, “tin”in kendi kendisiyle çelişme- cu oluşan bu üç alan, yapı ve yasaları
sidir. Bu çelişkiden kurtulmak için yeni bakımından birbirine benzemez.
bir açılma söz konusudur, o da “tin”in Birincisi, mantık ve matematiğin
kendine dönüşü, kendi ürünü olan kül- konu edindiği bağımsız nesneler ala-

89