Page 93 - Tarih 11 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

TARİH 11 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü

CEVAP ANAHTARLARI

Etkinlik No.: 7 3. Rusya, Osmanlı Devleti’nin iç işlerine karışma olanağı bulmuştur.
1. Coğrafi Keşiflerle dünya ticaret yollarında çok önemli değişik- Etkinlik No.: 10
likler oldu. Tarihi İpek ve Baharat yollarının önemi azalırken
ticaret daha çok açık denizler üzerinden yapılmaya başlandı. 1. Rusya, sıcak denizlere inmek için iki güzergahı kullanabilirdi.
Okyanuslara kıyısı olan bazı şehirler ticaret merkezi haline gel- Bunlardan birincisi İstanbul ve Çanakkale boğazları, diğeri ise
di. Ticaretin karalar ve iç denizlerden daha çok açık denizlere Baltık Denizi’dir. Bunlardan en avantajlı güzergah ise Baltık De-
taşınmasıyla ticaret vasıtalarında da önemli gelişmeler yaşandı. nizi’ne göre çok daha kısa olan İstabul ve Çanakkale boğazla-
2. Coğrafi Keşiflerle yeni ticaret yollarına hakim olan batılı devlet- rının ele geçirilmesidir.
ler dünyanın her yerinde sömürge yönetimleri oluşturdular. Sö- 2. Rus donanmasının Baltık denizini kullanarak Akdeniz’e inip
mürgelerinden ülkelerine getirdikleri değerli maden ve eşyalarla Osmanlı donanmasını yakması Çar I. Petro’nun sıcak denizlere
zenginleşen bu ülkelerde merkezi krallıklar güçlendi. Sürecin inme politikasının kısmen gerçekleştiğini göstermektedir.
sonunda denizaşırı imparatorluklar ortaya çıktı.
3. Osmanlı Devleti’nin Avusturya ile olan ilişkilerinde; Karlofça
3. Harita 1’deki şehirler İpek ve Baharat yolları üzerinde oldukları Antlaşması sonrası Avrupa’daki üstülüğünü kaybetmesi, Pa-
için Coğrafi Keşifler öncesinde dünya ticaretinin merkezinde sorofça Antlaşması sonrası Avusturya’nın konsolosluk açma
bulunuyorlardı. Harita 2’de dünya ticareti okyanuslara taşındığı hakkı ve ticari imtiyaz elde etmesi, Osmanlı’nın Avusturya
için bu yollar üzerindeki ticaret şehirleri ön plana çıkmıştır. karşısında siyasi ve ekonomik anlamda güç kaybettiğini gös-
4. İpek ve Baharat yolları Osmanlı ülkesinden geçmekteydi. Ticaret termektedir. İran ile olan ilişkileri ise Kasr-ı Şirin Antlaşması
yolları Osmanlı Devleti’nin en önemli gelir kaynaklarındandı. sonrası gel gitler yaşanarak Kerden Antlaşması ile tekrar eski
Coğrafi Keşifler ile ticaret yolları okyanuslara taşınınca Osmanlı haline dönmüştür.
Devleti önemli ekonomik kayıplar yaşamıştır.
Etkinlik No: 11
5. İngiltere’nin dünyanın dört bir tarafında sömürgeler elde ederek
oluşturduğu gücü yansıtan bir ifadedir. 1. Kilise ve Papalığın güçlenmesinin temel nedeni, feodal sistemin
Orta Çağ Avrupası’nda yaygın olmasıdır. Kilise ve Papalık, özel-
likle parçalanmış bir siyasi yapının oluşmasından faydalanarak
Etkinlik No.: 8
güçlenmişti. Ayrıca halkın gözünde ilahi gücün tek temsilcisi
Kilise ve Papalıktı. Bu nedenle ruhani otoritenin tek gücü ola-
1. Kadırga: İnce, uzun yapısı ve alçak bordası sayesinde manevra rak ortaya çıkmış olan Kilise ve Papalık bu anlayıştan faydalan-
kabiliyeti yüksek, kürekli, iç denizlerde kullanılmak için tasarla- mış, Avrupa toplumundaki sosyal, ekonomik ve siyasi gücünü
nan bir gemi türüdür. artırmıştır.
Kalyon: Rüzgarlı havalarda yelkenle, yeterli rüzgar olmadığında
kürekle yol alabilen bordası yüksek, diğer gemilere göre daha 2. Avrupa’da hükümdarlar Kilise ve Papalığın onayını almak zo-
çok personel, askeri teçhizat ve yük taşıyabilen, okyanuslara da- runda kalmışlardır. Ruhani otoritenin onayı, siyasi otoritenin
yanıklı bir gemi türüdür. halk tarafından kabul edilmesini, yani meşruiyetini sağlamıştır.
2. XVI. yüzyıl sonlarından itibaren korsanlık amacıyla Akdeniz’e 3. Kilise ve Papalığın Almanya’da dinî, sosyal ve ekonomik alanda
gelen İngiltere ve Hollanda’nın kalyonları, kadırgalara üstünlük etkisini arttırması prensliklerin istedikleri güce ulaşmalarında
sağlayarak Akdeniz’e hâkim olmaya başlamıştı. Girit kuşatmasın- önemli bir engel olarak görüldüğü için reform hareketlerini
da Venedik kalyonları karşısında Osmanlı kadırgalarının yetersiz desteklemişlerdir.
kalması sonucu Osmanlı devlet adamları kalyon inşasına karar
vermiş ve böylece kadırgadan kalyona geçiş süreci Osmanlı do- 4. Öğrencinin bilgi birikimi doğrultusunda gerekçelerini ortaya
nanması için de başlamıştır. koyarak öznel cevaplar vermesi beklenmektedir.
3. Sahip olduğu coğrafya sebebiyle hâkimiyet stratejisinin daha
çok iç denizlere yönelik olması. Coğrafi keşiflerden önce aktif 5. Öğrencinin bilgi birikimi doğrultusunda gerekçelerini ortaya
olarak kullanılan ticaret yollarının Osmanlı ülkesinden geçiyor koyarak öznel cevaplar vermesi beklenmektedir.
olması nedeniyle devlet adamlarının farklı arayışlara yönelme-
mesi. Gemi yapım teknolojisi ve denizcilik bilgisinin yetersizli- Etkinlik No: 12
ği. Açık deniz tecrübesine sahip denizcilerin olmaması.
1. Öğrencinin bilgi birikimi doğrultusunda gerekçelerini ortaya
4. Coğrafi Keşiflerle İpek ve Baharat Yollarının etkinliği azalınca koyarak öznel cevaplar vermesi beklenmektedir.
Osmanlı Devleti ekonomik açıdan önemli kayıplar yaşamıştır.
Ekonomik anlamda yaşanan zorluklar siyasi yapıya da olumsuz 2. Öğrencinin bilgi birikimi doğrultusunda gerekçelerini ortaya
olarak yansımıştır. Siyasi ve ekonomik anlamda yaşanan zor- koyarak öznel cevaplar vermesi beklenmektedir.
luklar küresel ve bölgesel manada Osmanlı Devleti’nin etkisi-
nin giderek azalmasına sebebiyet vermiştir. Etkinlik No: 13
1. İç parasal istikrarsızlığa sebep olmuştur. Piyasada üretilen ma-
Etkinlik No.: 9 lın azalmasıyla fiyatlar artmış ve enflasyon ortaya çıkmıştır.
Bunun sonucunda akçenin gram gümüş değeri düşürülmüştür.
1. 17. yüzyılda Osmanlı Devleti ilk defa büyük oranda toprak
kaybettiği için 18. yüzyılda kaybettiği bu toprakları geri alarak, 2. Avrupa’dan Osmanlı piyasasına bol miktarda para girmiş ve
eski gücüne kavuşmak isteyecektir. Ayrıca toprak kayıplarının mali dengeleri alt üst etmiştir.
sebeplerini araştırarak ıslahatlar yapacaktır. Avrupa ve Akdeniz ülkelerine giren büyük miktardaki değerli
maden, geniş ölçüde fiyatlarda dalgalanmalara ve para birim-
2. Rusya’nın Karadeniz’e inerek oradan boğazları ele geçirip, sıcak lerinde önemli değer kayıplarına yol açmıştır. Osmanlı Devle-
denizlere inme isteğidir.
ti’nin sınırları içinde yer alan İpek ve Baharat Yolları’nın önemi-
ni kaybetmesiyle ekonomik kayıp yaşanmıştır.

92