Page 131 - Türk Dili ve Edebiyatı 11 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 11 63

2. ÜNİTE > Hikâye Kazanım A.2.16: Metinlerden hareketle dil bilgisi çalışmaları yapar.
Alan Becerileri: Okuma Becerisi Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Becerisi
Etkinlik İsmi Dilimizi Öğrenelim 25 dk.

Amacı Cümle ögelerinin metinler üzerinden pekiştirilmesini sağlayabilmek. Bireysel
1.Yönerge Aşağıdaki metni okuyunuz. Metinden hareketle soruları cevaplayınız.
(Metin, aslına sadık kalınarak alınmıştır.)

Öksürük
(…)
Otelin her şeyi güzeldi, havası, suyu, hele yemeği! İşsiz geçen yıllarımı unutmuş, dünyayı yeniden sev-
meye, insanlara yeniden ısınmaya başlamıştım. Kulağımın dibinde güm güm öten cazın davulu bile
hoş geliyordu bana. Bu yemek süresi içinde yeni arkadaşlar bile edinmiştim. Salonda kahvemi içerken:
“Direktör çağırıyor!” dediler.

İki yıldır rengini, biçimini, daha doğrusu kişiliğini yitiren ceketimin düğmelerini ilikleyerek girdim
direktörün yanına. Koskoca direktör, yemekten önce sunduğum kartvizitin yüzü suyuna, şöyle bir kı-
mıldandı yerinden. Uzanan iri bir şövalye yüzük, benim gibi iki adamın yan yana oturabileceği, bir
koltuğu gösterdi:
“Buyurun!”
İlk sorusu, üç yüz lirayı kabul edip etmeyeceğim oldu, aylık olarak...
Yıllardan: 1946!... Bu üç yüz liranın değerini anlatmam, bilmem gerekir mi? Bu üç yüz liraya şunları da
ekleyelim: Yatıp kalkacak temiz bir yatak... İstediğim zaman içine girebileceğim bir banyo küveti... Cazlı
çalgılı bir yemek salonu... Temiz hava... Okuyup yazmak için bol zaman... Hiç düşünmeden:

“Kabul!” dedim.
(…)
Rıfat Ilgaz, Öksürük
1. Metinden alınan İşsiz geçen yıllarımı unutmuş, dünyayı yeniden sevmeye, insanlara yeniden ısınma-
ya başlamıştım. cümlesindeki temel ve yardımcı ögeleri gösteriniz.

2. Koskoca Direktör, yemekten önce sunduğum kartvizitin yüzü suyuna, şöyle bir kımıldandı yerinden.
cümlesinin ögelerini bulunuz. Devrik cümle kullanmanın metne olan katkısının ne olabileceğini
açıklayınız?

3. Metinden yüklemi olmayan cümleleri bularak yazarın neden bu tür cümlelere yer vermiş olabile-
ceğini gerekçeleriyle yazınız.

129