Page 48 - Türk Dili ve Edebiyatı 11 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

21 TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 11 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü

1. Kültürlü her Türk bu sesin nereden, kaç asır ötesinden geldiğini bilir: Yankı!..
Mehmet Kaplan’ın gelenekle ilgili görüşlerini yankı sözcüğüyle sembolleştirmesi ve bu sözcüğün
geçtiği bir dizeyi başlık olarak seçmesi size neler düşündürdü? Açıklayınız.

2. Gerçek bir şair kimdir? Yıllarca önce bu soruyu soran Cenap Şahabettin şöyle cevap veriyor: Gerçek
şair, yeni bir tarzda duyan ve duygularını yeni bir tarzda ifade eden bir insandır. Zeki Ömer Defne’de
bu vasıflar vardır. Fakat onda Cenap’ın ve neslinin tanımadığı, hatta inkâr ettiği bir özellik daha
mevcuttur ki bence, şiirlerini güzel, tesirli ve derin yapan odur: Kendini bir geleneğin içinde ve gelene-
ği kendi içinde hissetmek.
Okuduğunuz metinden alınan bu bölümde yazar, geleneğe içtenlikle bağlı olmayı bir sanatçıyı ba-
şarılı kılan önemli özelliklerden biri kabul etmektedir.
a) Sizce bir geleneğe bağlı kalarak eserler vermek sanatçıya hangi avantajları sağlar?

b) Cenap Şahabettin, Türk edebiyatında 1896-1901 yılları arasında etkinliğini sürdürmüş ve diğer
adı “Edebiyat-ı Cedide” (Yeni Edebiyat) olan Servetifünun Dönemi sanatçılarındandır. Cenap
Şahabettin ve onunla aynı edebî anlayışa sahip sanatçıların geleneği tanımaması, hatta inkâr
etmesini nasıl değerlendiriyorsunuz? Gerekçesiyle açıklayınız.

3. Sizce bir edebî geleneğe bağlı kalmak özgün eserler ortaya koymaya engel midir? Düşüncelerinizi
belirtiniz.

4. Tanzimat devri edebiyatının ilk safhasında (1860 -1876) Avrupalılaşma işlemi, zaruri olarak “Di-
van edebiyatına aralıksız saldırıp onu gözden düşürme, yani çağdaş bir Türk edebiyatına alan
açma, Fransız edebiyatının başlıca türlerini getirme, bu edebiyatın klasik ve romantik okullarının
başlıca yazar ve şairlerini tanıma, eski nazım ve nesir dillerinin dışında yeni bir edebî dil yaratma”
yönlerinde gelişmiştir.
Kenan Akyüz, Modern Türk Edebiyatının Ana Çizgileri

Tanzimat Dönemi I. kuşak sanatçılarının yukarıda ifade edilen yaklaşımlarıyla Mehmet Kaplan’ın
gelenek anlayışını karşılaştırınız.

46
Hazırlayan: Ahmet ASLAN