Page 70 - Türk Dili ve Edebiyatı 11 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

32 TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 11 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü

(…)
Delikanlıya birkaç şarkı daha söyletmeye hazırlanan arkadaşım, diğer yolcuların hemen yerlerinden
fırladıklarını ve torbalarını, çantalarını kavrayıp kamyona doğru yollandıklarını görünce içini çekti,
sonra yerinden doğrulmuş olan Ali’ye döndü:
- Seni arattırıp bulursam hemen gel. Sana paralı bir iş bulurum, daha usta âşıkların yanında çalışır,
sazını ilerletirsin, olmaz mı?
Ali hiçbir şey anlamadan tasdik etti!
- Olur beyim!
Omuzuna vurup:
- Hadi bakalım, allahaısmarladık! dedik.
(…)
Sabahattin Ali, Bütün Öyküleri 1
Kelime Dağarcığı:
adamakıllı: Gereğinden çok, iyice. boğaz: İki dağ arasında dar geçit. çıkın: Bir beze sarılarak düğümlenmiş küçük bohça, çıkı.
edevat: Bir iş için gerekli olan malzemelerin, parçaların tümü. ekseri: Birçok, çok. meyan: Şarkıların makam geçişlerinin yapıl-
dığı ve melodik hareketin nakarata bağlandığı bölüm. sırt: Dağların veya tepelerin üst bölümü. sükût: Susma, sessizlik.
1. a) Bizi Beyşehir’den Konya’ya götüren kamyon, Barsakderesi dedikleri bir boğazda sakatlandı. cümle-
sindeki altı çizili kelimeyi farklı anlama gelecek şekilde cümle içinde kullanınız.

b) Yukarıdaki cümlede “sakatlanmak” kelimesi mecaz anlamda kullanılmıştır. Bu kelimeyi gerçek
anlamıyla bir cümlede kullanınız.

2. Ali hiçbir şey anlamadan tasdik etti!

a) Yukarıdaki cümlede geçen altı çizili kelime grubunun anlamını bağlamından hareketle tahmin
ediniz.

b) “Tasdik etmek” fiilinin eş anlamlısını bir cümle içinde kullanınız.

3. Güneş arkamızdaki sırta gömüldükçe, karşı taraftaki tepenin üzerine serpilmiş bulunan çam ağaç-
larına gitgide kırmızılaşan bir ışık yolluyor, vadiyi süratle artan bir loşluğa terk ediyordu. ifadesinde
yazar gün batımını sanatsal bir biçimde betimlemektedir. Aynı durumu sanatsal anlatıma başvur-
madan yalın bir biçimde ifade ediniz.

4. Aşağıdaki cümlelerde geçen deyimleri bularak deyimlerin anlamlarını yazınız.
Bir müddet daha geçip, ortalık adamakıllı kararınca şoför, yol amelesinden bir fener alarak yeniden
işine koyuldu.
Kaşlarını çatarak dinlemeye başladı.

68
Hazırlayan: Levent ŞEN