Page 112 - Kimya - 12. Sınıf Beceri Temelli

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü KİMYA 12 53

3. ÜNİTE > Organik Bileşikler
Kazanım 12.3.6.1: Karboksilik asitleri sınıflandırarak adlarını, formüllerini ve kullanım alanlarını açıklar.
a.Formik asit, asetik asit, salisilik asit, ftalik asit, sitrik asit, malik asit, folik asit ve benzoik asit tanıtılır. Düz zincirli monokarboksilli asitlerin
dışındakilerin formüllerine girilmez.
b.Doymuş ve doymamış yağ asitleri tanıtılır.
c.Yağ asidi tuzlarının sabun olarak kullanıldığı vurgulanır.
Genel Beceriler: Bilgi Okuryazarlığı Becerisi, Eleştirel Düşünme Becerisi Alan Becerileri: Çıkarım Yapma Becerisi, Sınıflandırma Yapma Becerisi
Etkinlik İsmi DOĞAL MUCİZELER 30 dk.

Amacı Karboksilik asitlerin formüllerini, özelliklerini ve kullanım alanlarını ifade edebilme Bireysel
Gerekli Materyaller Araştırma için internet erişimi olan herhangi bir elektronik cihaz ve genel ağ.

1. Yönerge Aşağıdaki metni okuyunuz ve ilgili soruları cevaplandırınız.

Sirke mucizevi bir besin maddesidir. Salatalara, turşulara ve birçok yemeğe ekşi tadını vermesi için
kullanılan sirke aynı zamanda iyi bir dezenfektandır. Yeşil yapraklı bitkileri temizlemek ve mikrop-
lardan arındırmak için bu bitkiler sirkeli suda bekletilir. Ev temizliğinde bile kullanılabilir. Üzüm,
elma, hurma, çilek, nar gibi birçok meyveden sirke yapılır. Sirkenin diğer bir alternatifi ise limondur.
Her ikisi de kristalleşmiş CaCO bileşiğinden oluşan sert mermeri aşındırabilir. Bu nedenle mermer
3
tezgah sirkeyle temizlenmemeli ve üzerinde limon kesilmemelidir. Sirkenin ve limonun mermeri
aşındırmasının nedeni yapılarındaki organik asitlerdir. Sirkede asetik asit, limonda ise sitrik asit
vardır.

CH 2-COOH
CH 3-COOH HO-C-COOH
CH 2-COOH
Asetik asit Sitrik asit

1. Asetik asit ve sitrik asit moleküllerinin her ikisinde ortak olan fonksiyonel grup nedir? Bu fonksi-
yonel gruptan yola çıkarak bu asitler nasıl sınıflandırılabilir?

2. Mermeri aşındırabilen organik asitler sert suların kaynatıldığı kaplarda zamanla oluşan sert tor-
tuları uzaklaştırılabilir mi? Açıklayınız.

3. Tükettiğimiz birçok doğal besinde organik asitler bulunurken inorganik asitler bulunmaz. Orga-
nik ve inorganik asitler nasıl ayırt edilebilir? Açıklayınız.

113