Page 23 - Türk Dili ve Edebiyatı 12 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

9 TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 12 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü

mümkün elbette, ama bence temelde ikiye ayırabiliriz: felsefeyi edebiyatın konusu olarak görenler
ve edebiyatı felsefenin bir yöntemi olarak benimseyenler.
(…)
Bütün bunların ışığında edebiyat ve felsefe ilişkisine dair kesin bir hükme varmak mümkün olma-
dığı gibi, yepyeni sorularla baş başa kalıyoruz. Edebiyat-felsefe ilişkisinin bir başlangıcı ve sınırı
var mıdır, hangisi diğerine nasıl yön verir? Kurgu dediğimiz şey okurun gerçeklik algısını bozmayı
amaçladığından, kurmaca eserler yazma eylemi felsefeden bağımsız düşünülebilir mi? Şu durumda
her yazar bir felsefeci midir? Felsefe ve edebiyat aynı kaynaklardan beslendiklerine göre, farklılık-
ları yalnızca izledikleri yol ve yöntemlerde midir? Bu sorular şimdilik edebiyatçılar ile felsefeciler
arasında bitmek bilmez bir tartışmanın konusu. Yeni Hayat felsefi bir roman mıdır; Sofie’nin Dün-
yası’na felsefe sözlüğü diyebilir miyiz; Küçük Prens çocuk romanı mıdır, yoksa felsefe metni midir;
Alice’in Harikalar Diyarındaki Maceraları edebiyata mı bilim felsefesine mi aittir gibi soruların ce-
vabı ise sanırım okurun niyetinde gizli.
Seda Ateş, Felsefenin Aklı, Kurmacanın Hayali

1. Bir yazar; eserini oluştururken bilgi verme, izlenim oluşturma, bir olayı aktarma ve kanıları değiş-
tirme amaçlarından bir veya birkaçını güdebilir. Bu amaçlar ise yazıda hangi anlatım biçimlerinin
kullanılacağını belirler. Okuduğunuz metinde yazar, bu amaçlardan hangisi için hangi anlatım bi-
çimini yoğun olarak kullanmıştır?

2. Bir yazar; okuyucusunu etkilemek, onun ilgisini sürekli kılmak, anlattıklarını daha anlaşılır hâle
getirmek, ileri sürdüğü düşünceleri kanıtlamak vb. için düşünceyi geliştirme yolları adı verilen bazı
yöntemlere başvurur. Yazarın metinde başvurduğu düşünceyi geliştirme yollarından ikisini metin-
den örneklerle yazınız.

3. Edebiyat ile felsefe arasındaki ilişki hakkındaki düşüncelerinizi kısaca yazınız. Yazınızda düşünceyi
geliştirme yollarından en az ikisini kullanınız ve bunların hangileri olduğunu belirtiniz.

Karekod
22 Alanı
Hazırlayan: Hikmet GÜNDÜZ