Page 159 - Biyoloji 9 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı
P. 159
Ortaöğretim Genel Müdürlüğü BİYOLOJİ 9
CEVAP ANAHTARLARI
3. Protein benzerliği âlemden türe doğru gidildikçe artmaktadır. 2. Tablodaki bütün türlerin birlikte bulundukları en küçük basamak
şube basamağıdır. Çünkü verilen türlerin hepsi omurgalıdır.
Prote n benzerl ğ 3. Olası cevaplar:
• Canis lupus ve Vulpes vulpes’in familyaları aynı olup takım, sınıf,
şube ve alemleri de aynıdır.
• Canis lupus, Vulpes vulpes ve Ovis aries memeliler sınıfında bir-
likte bulundukları için şube ve alemleri de aynıdır.
Etkinlik No: 59
1. Bu görüşe katılmıyorum. Kaplanla aynı cinste olan hayvanların
adı Panthera ile başlamalıdır. Kaplan ve aslan aynı cinste oldukla-
A H Ç B F M
Sını andırma rı için bu canlıların tür adlarının ilk kelimesi (cins adı) Panthera
b r mler olmalıdır. Görselde kedinin, aslan ve kaplanla aynı cinste yer al-
madığı görülmektedir. Kedinin tür adının ilk kelimesi Panthera
4. Akrabalık derecesi âlemden türe doğru gidildikçe artar. Aynı bi- olamaz.
rimlerde yer alan canlıların akrabalık dereceleri fazladır. Şemaya 2. Evet birden fazla takım içerir. Kaplanın bulunduğu memeliler
bakıldığında 13, 15 ve 16 numaralı bireylerin aynı şubede, 11 nu- sınıfındaki ayı ve kanguru, kaplanın bulunduğu Carnivora takı-
maralı bireyin ise farklı şubede olduğu görülmektedir. Bu nedenle mında bulunmuyor. Demek ki ayı ve kanguru farklı bir takımda
13 numaralı bireyin verilen bireyler arasındaki en uzak akrabası ya da takımlarda bulunmaktadır.
11 numaralı bireydir. 15 ve 16 numaralı bireyler ile olan ilişkisine
bakılacak olursa 16 numaralı bireyle aynı takımda, 15 numaralı 3. Evet aynı ailede bulunabilirler. Örneğin kaplan ve aslan aynı ta-
bireyle ise aynı ailede olduğu görülmektedir. Bu nedenle 15 nu- kımda ve aynı ailede yer almaktadır.
maralı bireyle akrabalığı daha fazladır. 4. Evet farklı ailelerde bulunabilirler. Örneğin kaplan ve kurt aynı
takımda iken farklı ailede yer almaktadır.
5. Bilimsel adlandırması yapılan bir canlının tür adında ilk kelime
cins adını, ikinci kelime ise tanımlayıcı adını vermektedir. Aynı 5. Kaplana en fazla benzerlik gösteren aslan, en az benzerlik gös-
cinse ait canlılar daha yakın akrabadır. Verilen türler içerisinde teren uğur böceğidir. Kaplan, aslana cins kategorisine kadar
Allium sativum ile Allium cepa aynı cinse ait oldukları için ak- benzerlik gösterirken, uğur böceğine sadece âlem kategorisinde
rabadır. benzerlik göstermektedir.
6. Kedidir. Hayvanın cins adının Felis olabilmesi için Felidea aile-
Etkinlik No: 58 sindeki aslan, kaplan ve kediden biri olmalıdır. Aslan ve kaplanın
cins adı Panthera olduğuna göre kedinin cins adı Felis olmalıdır.
TÜR CİNS FAMİLYA TAKIM SINIF ŞUBE Âlem
7. Timsahtır. Timsah, omurgalılar şubesinde bulunurken yavrusu-
1 9 19 26 14 11 21 nu sütle besleyen memeliler sınıfında bulunmaz.
Canis Canis Köpek- Etçiller Meme- Omur- Hay- 8. Görsele bakıp karar verilemez. Bu görselde kaplanın diğer can-
lupus giller liler galılar vanlar lılara benzerliği kıyaslanmıştır. Aynı takımda bulunan kurdun
kaplana mı yoksa aslana mı daha fazla benzerlik gösterdiğine ka-
rar verebilmek için yeterli veri yoktur.
8 13 20 5 16 11 21
Crocody- Cro- Timsah- Tim- Sürün- Omur- Hay- Etkinlik No: 60
lus acutus codylus giller sahlar genler galılar vanlar
1. Kedi ile köpeğin takımları ortaktır. Güvercin ile kırlangıç ise sınıf
düzeyinde akrabadırlar. Kedi ve köpeğin akrabalığı güvercin ve
15 18 22 7 10 11 21 kırlangıcın akrabalığından daha ileri düzeydedir. Sınıflandırma
Ctenop- Ctenop- Sazan- Sazan- Balık- Omur- Hay- kategorilerinde türe doğru gidildikçe akrabalık artar.
haryngo- haryn- giller sılar lar galılar vanlar 2. Kaya güvercini ve kaplumbağa arasındaki benzerlik tıpkı köpek
don idella godon ve kırlangıçtaki gibi şube düzeyindedir.
17 2 23 25 14 11 21 3. Kedi ve köpek takım düzeyinde akrabalık söz konusudur. Tablo-
da verilenler arasında bundan daha yüksek (aile ve cins) düzeyin-
Ovis aries Ovis Boynuzlu- Çift Meme- Omur- Hay- de akrabalık yoktur. Sınıflandırmada türe doğru gidildikçe pro-
giller toynak- liler galılar vanlar tein benzerliği artar. Tabloda verilenler içinde en yüksek protein
lılar
benzerliği takım seviyesindedir.
24 6 12 3 28 11 21 4. İkili adlandırmadaki ilk ad, canlının bulunduğu cinsin adıdır.
Curvus Curvus Karga- Ötücü Kuşlar Omur- Hay- İkinci ad ise tanımlayıcı addır. Tanımlayıcı ad, herhangi bir özel-
corax giller kuşlar galılar vanlar liğini belirten sıfatlar şeklinde olabildiği gibi bulunduğu ülkenin,
şehrin, yörenin, dağın ve bulan kişinin adı da olabilir. Türlerin
birbirine benzerliğinde önemli olan ilk adın benzemesidir.
27 4 19 26 14 11 21 5. Bilim insanları, eserlerinde Latince kullanmasalardı sadece kendi
Vulpes Vulpes Köpek- Etçiller Meme- Omur- Hay- ülkelerindeki insanlara hitap etmiş olurlardı. Dolaysıyla evrensel
vulpes giller liler galılar vanlar olunamazdı. Canlıların adlarının Latince olması, tüm dünyada
ortak bir kullanımı sağlamıştır. Latince bugün dünyada konuşu-
lan bir dil değildir. Bilim insanları ilk türleri latince olarak adlan-
1. Canlıların birlikte bulundukları ortak basamak sayısı arttıkça ak- dırdığından bu dil tür adlandırmasında devam etmektedir.
rabalıkları ve ortak gen sayısı artar. Dolayısıyla tabloda verilen Ca-
nis lupus ve Vulpes vulpes en çok ortak basamağa sahip olduğu için
ortak gen sayısı en fazla olan türlerdir.
157