Page 269 - Tarih 9 | Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü TARİH 9 143

6. ÜNİTE > Türklerin İslamiyeti Kabulü Kazanım 9.6.4: Büyük Selçuklu Devleti Dönemi’ndeki başlıca siyasi gelişmeleri Türk tarihi içeri-
ve İlk Türk İslam Devletleri sindeki önemi bağlamında açıklar.
Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Becerisi Alan Becerileri: Tarihsel Analiz ve Yorum Becerisi
Etkinlik İsmi DANDANAKAN SAVAŞI 20 dk.
Amacı Dandanakan Muharebesi’nin Türk tarihindeki etkisini değerlendirme. Bireysel

Yönerge Aşağıdaki soruları metinden hareketle cevaplayınız.

Selçuklular en ümitsiz ve tehlikeli bir zamanda, 1038 Ramazan Bayramı’nda, muazzam Gazne
ordusuna karşı ilk zaferi kazandığında Abbasi elçisi de Nişabur’da onlara geliyordu. Beş asır önce
ecdatları Gök Türklere, Çin ve Bizans elçilerinin gelişini hatırladılar. Selçuklular bu münasebetle
halife tarafından tanındıklarını düşünerek çok sevindiler ve gurur duydular. Böylece uzun bir
mücadele ve göç devrinin artık sona erdiğini ve uğurlu bir dönemin başında bulunduklarını
anladılar.
Tuğrul Bey, 23 Mayıs 1040 Cuma günü, Dandanakan Meydan Muharebesi’ni kazanıp saltanatı-
nı ilan edince halifeye gönderdiği elçi ve mektup ile kendilerinin padişahzade (yâni Oğuz Han
nesli) ve Gazne sultanlarının kölezade olduklarını bildiriyor ve bu suretle İslam hâkimiyeti ve
saltanatının kendilerine aidiyetini belirtiyordu. Tuğrul Bey, mektubun başına ok ve yaydan mü-
teşekkil tuğrasını da koymuştu.

Turan, O. (2009). Türk Cihân Hâkimiyeti Mefkûresi Tarihi.
İstanbul: Ötüken Yayınları. (s.202’den düzenlenmiştir).

1. Çin ve Bizans elçilerinin Gök Türklere gelişinin, Selçuklular tarafından hatırlanmasının gerekçeleri
neler olabilir?

2. Dandanakan Meydan Muharebesi’nin, Türk-İslam dünyasını siyasi açıdan nasıl etkilediğini yorum-
layınız?

3. Mektubun başındaki tuğrayı oluşturan ok ve yayın anlamı hakkında neler söyleyebilirsiniz?

4. Türk tarihindeki uğurlu kabul edilen dönemlere siz hangi hükümdar dönemini örnek gösterirdi-
niz? Neden?

267
Hazırlayan: Süleyman YILDIZ