Page 270 - Tarih 9 | Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

144 TARİH 9 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü

6.ÜNİTE > Türklerin İslamiyet’i Kabulü ve İlk Türk İslam Devletleri Kazanım 9.6.5: Büyük Selçuklu Devleti’nin yönetim ve toplum yapısını kavrar.
Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Becerisi Alan Becerileri: Tarihsel Kavrama Becerisi
Etkinlik İsmi CİHAN DEDİKLERİ AİLENİN REİSİ 20 dk.
Nizâmülmülk’ün “Siyasetnâme” adlı eserinden hareketle devlet yöneticilerinde olması gereken özellikleri
Amacı Bireysel
açıklayabilme.
Yönerge Aşağıdaki soruları metinden hareketle cevaplayınız.

Nizâmülmülk, Siyasetnâme adlı eserinde bir hükümdar prototipi vermeye çabalar: “Hükümdar,
cümle hükümdarların kendisinden sorulduğu cihan dedikleri ailenin reisidir. Hükümdar dünya
işleri ve cihan ahalisinin kamu düzeninden sorumludur; fitne ve kargaşa onun sayesinde bastırılır;
adaleti sayesinde hoşça zaman geçirip kendilerini güvende hissetmeleri ve idaresine duacı olmaları
için insanların gönlünde ve gözünde ona dair derin bir saygı vardır. Hükümdar tüm dünyadan
sorumlu olduğu için cihanı bayındır kılar. Taşradan yeraltı suları için kanallar açar, ırmaklara
yataklar yaptırır, büyük suların akışı için köprüler inşa eder, yerleşim birimlerini düzenler, tarlaları
ekime elverişli kılar, surları yükseltir, yeni şehirler kurar, yüksek yapılar ve görkemli meskenler tesis
eder, ana ve işlek yollarda konaklar bina eder, ilim taliplileri için medreselerin inşasını buyurur.
Böylece bu kubbede hoş bir seda bırakır; kazandığı duaların sevabına da diğer cihanda nail olur.”

Nizamü’l-Mülk. (2009). Siyasetname. (M.T. Ayar, Çev.),
İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları. (s.XXII’den düzenlenmiştir.)

1. Hükümdarın tanımı sizce ne olmalıdır?

2. “Kubbede hoş bir seda bırakmak’’ ifadesini devlet yönetimi açısından yorumlayınız.

3. Hükümdarın görevlerini, belirlediğiniz önem sırasına göre listeleyiniz.

268
Hazırlayan: Yasemin ARDIÇ