Page 304 - Tarih 9 | Beceri Temelli Etkinlik Kitabı
P. 304

TARİH 9                                           Ortaöğretim Genel Müdürlüğü


                                             CEVAP ANAHTARLARI

          2. Adı geçen eserlerin sahip olduğu önem nedeniyle korunmaya   3.  Öğrencinin bilgi birikimi göz önüne alındığında; İslam dünya-
             alındıkları, dünya mirasına katkı sağladıkları ve dünyanın hafı-  sında siyasi ve fikrî parçalanmanın büyüyerek devam edeceği,
             zasını oluşturduklarını ifade etmektedir.      Batı Hristiyan dünyasının saldırıları karşısında İslam dünyası-
          3.  Evrensel değerleri ele almaları, insanlığın kültürel mirasına kat-  nın ayakta duramayacağı, zararlı fikir akımları ve terörist faa-
                                                            liyet gösteren grupların İslam dünyasına büyük zarar vereceği,
             kı sundukları ve alanlarında saygın eserler olarak önemli bilgi-
             ler vermeleri nedeniyle günümüze kadar gelmişlerdir.  İslamiyet’in yeni coğrafyalara taşınamayacağı vb. cevaplar ver-
          4. Öğrencilerin bilgi birikimleri göz önüne alınarak;  mesi beklenir.
               • Mustafa Kemal Atatürk’ün Doğumunun 150. Yıl Dönümü   Etkinlik No.: 141
               • Fatma Aliye Hanım’ın Vefatının 100. Yıl Dönümü   1.
               • Mimar Sinan’ın Vefatının 400. Yıl Dönümü   Tarihin hemen her döneminde devlet gücünü ele geçirmek isteyen
               • Hoca Ahmed Yesevi’nin Vefatının 850. Yıl Dönümü   kişi, cemiyet ve kurumlar hep olmuştur. Devlet, bireyler ve kurum-
             vb. cevaplar vermesi beklenir.                 lar üzerinde baskı oluşturmamalı ancak sıkı bir denetim ve kontrol
                                                            mekanizması oluşturmalıdır. Vatandaşların ve kurumla-rın görev
          Etkinlik No.: 138                                 ve sorumlulukları kanunlarla belirlenmeli ve denetlenmelidir. Ay-
                                                            kırı tutum ve davranış sergileyenler cezalandırılmalıdır.
          1.  Türkler bir yeri yurt edinirken siyasi ve konjoktürel şartları göz
             önünde bulundururlar. O yerin kendi yaşam tarzlarına ve amaç-la-  2.  Bu tür örgütler amaçlarına ulaşmak için cinayet, şantaj, tehdit, kaos
             rına uygun olup olmadığına bakarlar. Türk göçleri ile beslenmeleri   çıkarma, darbe girişimleri gibi birçok yola başvururlar. Ülke için-
             amaçlarını gerçekleştirmede en önemli etkendir. Yurt edinecekleri   den ve dışından kendilerini bu hedeflerine ulaştıracak taraftarlar
             yerde daha iyi şartlarda yaşamak ve adaleti gittikleri yerlere yay-  bulmaya çalışırlar. Bu faaliyetler ülkedeki siyasi istikrarı ze-dele-
             mak onların vazgeçilmez gayesidir.            yebilir ve devlet otoritesini zayıflatabilir. Bu durumda devlet her
                                                           türlü dış müdahale ve baskıya açık hâle gelir. Bu durumda devlet
          2.  Anadolu’nun siyasi ve askerî yönden zayıf olması, o tarihlerdeki   içeride otorite kurmakta zorlanırken dış güçlere karşı da bağımsız
             nüfus yoğunluğunun az olması, Türklerin yaşam tarzına uygun   hareket edemez.
             bir coğrafya olması, Horasan ve İran topraklarında Karahanlılar   3.
             ve Gazneliler tarafından sıkıştırılan Selçukluları Anadolu’ya sevk   Marjinal yapılanmaların hedef kitlesi öncelikle çocuklar ve genç-
             etmiştir.                                     lerdir. İnsanları kendi hedefleri doğrultusunda kanalize etmeye
                                                           çalışırlar. Bu tür yapılar insanların mevki, makam, para vb. zaaf-
           3.  Selçukluların İslamiyet’i kabulü ile yeni Müslüman olan Türk aşi-  larından yararlanma yoluna giderler. Örgütsel propagandalarla
             retlerinin bünyelerinde toplanmasını sağlamıştır. Karahanlılar ve   aslında yasal ve ahlaki olmayan birçok hedeflerini taraftarlarına bir
             Gazneliler arasındaki mücadelelerden istifade edip onları yenerek   hak olarak sunarlar.
             bölgedeki siyasi boşluğu doldurmuşlar. Bizans’ın yenerek Anado-  4.  Terör örgütlerinin faaliyetlerini sürdürebilmeleri için mutlaka bir
             lu’yu yurt edinmişler. Abbasi halifesini korumalarıyla Müslüman-  finansal desteğe ihtiyaçları vardır. Bu örgütlere ülke içinden veya
             ların desteğini sağlamışlar. Bütün bu sebepler Selçukluların güçlü   dışından kişi, kurum hatta bazen devletler bile destek olurlar. Ele-
             bir devlet kurmalarını sağlamıştır.           man temin eder ve para yardımında bulunurlar. Devletler veya
                                                           farklı çevreler, bu yardımları kendi siyasi, ekonomik ve dini hedef-
          Etkinlik No.: 139
                                                           lerine ulaşmak için yaparlar.
           1.  İslamiyet öncesi askeri alana ait özellikler
             Savaş meclisinin toplanması                 Etkinlik No.: 142
             Atın kuyruğunun bağlanması                     Büyük Selçuklu Devleti’nin Yıkılma Nedenleri, Devleti Yıkan İç
             Turan taktiğinin uygulanması                1.  Nedenler, Selçuklu Yönetimini Zaafa Uğratan Sebepler vb.
             Sultanın ordunun başında savaşması
          2.  İslamiyet’le ilişkili tespitler            2.  Kadınlara verilen önem ve yönetimde etkin olması
              Savaşın Cuma günü başlatılması                • Türk veraset sistemi
             Allah, şehit, cennet, kader, kefen vb. kelimelerin kullanılması  • Ülke topraklarının pay edilmesi
             Din uğruna savaşmaktan bahsedilmesi
          3.  a) Türk devletleri İslamiyet öncesi döneme ait yönetim, toplum,   3.  Kadınların devlet işlerine karıştığı
             askeri, hukuk vb. birçok alandaki özelliklerini ve geleneklerini   4.  • Nizâm’ülmülk’ün devlette tespit ettiği sorunlar
             İslamiyet’e girdikten sonra tamamen ya da kısmen değiştirerek
             devam ettirmiştir. Bu özelliklerin İslam kültür ve medeniyetine   • Kadınların devlet işlerine karışması
             ait özelliklerle sentezlemesi yoluyla Türk İslam  kültür ve mede-  • Veliahtlık sisteminin olmaması
             niyeti oluşmuştur.                             • Bâtınilerin ayrılıkçı faaliyetleri
             b) Zaman içinde kültürlerin birbirinden etkilenmesiyle kültür-  Nizâm’ülmülk’ün Bâtınilerle ilgili “Bu sahtekârların, ben öldük-
             lere ait bazı özellikler değişerek ya da dönüşerek varlığını de-  ten sonra büyük ve mümtaz insanları kuyulara attıkları, davul
             vam ettirir. Bu yüzden tarihi olayları değerlendirirken değişim   sesleriyle kulakları çınlattıkları ve sırlarını açığa vurdukları za-
             ve sürekliliği dikkate almak gerekir.          man bu sözlerim hatırlanacaktır.” sözleri, veliahtlıkla ilgili öne-
                                                            risi ileri görüşlü olduğunu gösteren örnektir.
          Etkinlik No.: 140
          1.  Türklerin İslam dünyasını koruduğu ve İslam dünyasındaki ay-  Etkinlik No.: 143
             rılıkları önlemeye çalıştığı.               1.  Öğrencinin bilgi birikimine bağlı olarak “Çin ve Bizans elçileri-
          2.  Eğitim ile mücadele edilmiş ve bu medreselerden yetişen in-  nin gelişi Gök Türklerin siyasi olarak bir devlet teşekkül ettikleri-
             sanlar, İslam dünyasında ortak bir kültürün ve düşüncenin   ne, hukuki olarak tanındıklarına, siyasi, askerî, ekonomik olarak
             doğmasını sağlamıştır. Böylece İslam dünyasının parçalanması   güçlü olduklarına, bölgede egemenliklerinin geçerli bulunduğuna
             önlenmeye çalışılmıştır.                       bir kanıttı. Abbasi elçisinin gelişi de aynı manayı taşımaktaydı.

          302
   299   300   301   302   303   304   305   306   307   308   309