Page 371 - Türk Dili ve Edebiyatı - 9 | Beceri Temelli

188 TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 9 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü

1. Okuduğunuz metindeki cümlelerin yüklemleri “-miş’li geçmiş zaman” ile çekimlenirse biyografik
metnin anlatımında nasıl bir değişiklik olur? Açıklayınız.

2. Okuduğunuz metinden alınan aşağıdaki cümlelerin yüklemlerine ait özellikleri tabloya yazınız.

Metinden Alınan Cümleler Fiil Yapısı Fiil Kipi Fiil Kişisi Fiil Çatısı

Fakat hemen yola çıkılır.
Paşa gene başı açık, Panama şapkası elinde, hepsini selamlar.

3. Okuduğunuz metinden alınan “Kastamonu’dan öteberi yiyecekler getirilmiştir.”, “Belli ki bu insan,
ne derse o olacaktır.” cümlelerinde olduğu gibi “-dir” eki -miş’li geçmiş, gelecek zaman, gereklilik
kiplerinin her kişisine gelerek onlara kesinlik anlamı katabilir.
Siz de “-dir” ekinin cümleye kesinlik anlamı verdiği iki cümle kurunuz.

4. Okuduğunuz metinden alınan “Bir aralık Gazi balkondan halk oyunlarını, alayları seyreder.” cüm-
lesinde virgül, görevdeş kelimeleri ayırmak amacıyla kullanılmıştır. Siz de virgülün bu kullanımına
uygun iki cümle kurunuz.

5. Okuduğunuz metinde “Gazi” kelimesinin büyük harfle yazılmasının gerekçesini belirterek aynı ke-
limeyi küçük harfle yazacak biçimde bir cümle kurunuz.

370
Hazırlayan: Sabiha ÇUHADAR