Page 369 - Türk Dili ve Edebiyatı - 9 | Beceri Temelli

187 TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 9 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü

1. Okuduğunuz metinden alınan “Bütün çöl ülkelerinde olduğu gibi Bağdad’da da hayat akşamla baş-
lar, bütün gece gün ağarana kadar devam eder, şafakla sona erer.” ve “Yine takdir ettiği Abdülhak
Hamid’in Makber’inde izleri sezilen Şeyh Gâlib’i de Haşim’in şiir kültürü içinde saymak gerekir.”
cümlelerinde

başlar Türemiş fiil
devam eder, sona erer Birleşik fiil
gerekir Basit fiildir.

Siz de aşağıdaki boşluklara yüklemleri basit, türemiş ve birleşik fiil olan üç ayrı cümle yazınız.

2. Metinde geçen “Önce 1908-1909 yıllarında Resimli Kitap dergisinde, “Dicle’nin ve Annemin Hatı-
raları” umumi başlığı altında çıkan sekiz şiirin adları şöyledir.” cümlesinde kısa çizgi (-), arasında,
ve, ile, ila, …-den …-e anlamlarını vermek için sayılar arasında kullanılmıştır. Siz de kısa çizginin
aşağıdaki tabloda yer alan kullanım amaçlarını örnekleyen birer cümle yazınız.

Cümle içinde ara sözleri veya ara cümlele-
ri ayırmak için ara sözlerin veya ara cüm-
lelerin başına ve sonuna konur.
Kelimelerin kökleri, gövdeleri ve eklerini
birbirinden ayırmak için kullanılır.
Fiil kök ve gövdelerini göstermek için kul-
lanılır.
Heceleri göstermek için kullanılır.

3. Okuduğunuz metinde bazı kelimeler (tanımağa, göstermeğe, Bağdad, Gâlib, batı, bir takım vb.)
günümüz imlasından farklı yazılmıştır. Sizce bu farklılıkların nedenleri neler olabilir? Dilin özellik-
lerini de göz önünde bulundurarak cevaplayınız.

368
Hazırlayan: Dr. Döndü KARACA