Page 366 - Türk Dili ve Edebiyatı - 9 | Beceri Temelli
P. 366
Ortaöğretim Genel Müdürlüğü TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 9 186
7.ÜNİTE > Biyografi-Otobiyografi Kazanım: A.4. 15. Metinlerden hareketle dil bilgisi çalışmaları yapar.
Alan Becerileri: Okuma Becerisi Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Becerisi
Etkinlik İsmi YAŞAR KEMAL’LE DİL BİLGİSİ ÇALIŞMASI 25 dk.
Amacı Metindeki çekimli fiillerin dayanak noktalarını ortaya koyarak belirleyebilmek. Metindeki fiillerin çatısının Bireysel
metnin anlatımına yaptığı katkıyı ifade edebilmek. Metindeki noktalama işaretlerinin kullanım amaçlarını
belirleyebilmek.
Yönerge Aşağıda verilen metni okuyunuz. Soruları metni göz önünde bulundurarak cevaplayınız.
(Alıntı metnin aslına sadık kalınmıştır.)
YAŞAR KEMAL
Adana’nın Osmaniye (şimdi il) ilçesine bağlı Hemite (Göğçeli) köyünde doğmuş olan Yaşar Kemal
(Göğçeli), dört yaşında iken babasını kaybetmiş, zor yıllar içinde büyümüştür. Burhanlı ve Kadirli’de
ilkokul öğreniminden sonra ortaokul son sınıftan ayrılmıştır.
Böylece hayata atılan Yaşar Kemal, pamuk ırgatlığı, ırgat kâtipliği, çeltik ve bostan bekçiliği, ırgat
kâhyalığı, öğretmen vekilliği, Kadirli’de arzuhalcilik, İstanbul’da Havagazı Şirketi memurluğu, gazete
muhabirliği, röportaj yazıcılığı, senaryo yazarlığı gibi sayısız işler yapmıştır. Zamanla, yalnız roman-
ları ile uğraşan ve kalemiyle yaşıyan bir yazar olmuştur.
Türler
Yaşar Kemal, folklor derleyicilik, fıkra, röportaj, hikâye ve roman türlerinde eserler vermiştir.
Yayımlanmış ilk eseri halk ağzından devşirilmiş Ağıtlar (1943)’dır. Sonradan Üç Anadolu Efsanesi
(1976)’ni yazmıştır. Fıkra ve denemelerini Taş Çatlasa (1961)’da toplamıştır.
Röportajları
Yanan Ormanlarda Elli Gün (1955), Çukurova Yana Yana (1955), Peribacaları (1957) adlarıyla basıl-
mıştır. Sonra bu röportajların hepsini, Bu Diyar Baştan Başa (1971)’da toplamıştır. 1971’den sonraki
röportajlarının kitabı Bir Bulut Kaynıyor (1974) adını taşıyor.
Yaşar Kemal, 1955’te kendisine Gazeteciler Cemiyeti’nin “Röportaj armağanı”nı kazandırmış olan
bu alanda başarılıdır. Roman ve hikâyelerinde bile röportaj havası sezilen yazıcı, bu üç yazı türü ara-
sında ilintiler kurmaktadır. Röportajlarını nasıl yazdığını anlatan şu satırlar, roman-hikâye çalışma-
larını da özetliyor denilebilir.
“Röportajlarımı, uzun araştırmalardan sonra yaparım… Bölgenin her şeyiyle: Ağacı, kuşu, folkloru,
dedikodusu, geçimi, ölümü kalımı ile yakından ilgilenirim. Şivelerini konuşmağa, onlar gibi olmağa
çalışırım…”
Hikâyeleri
Sarı Sıcak (1952)’da toplanmıştır. Sonradan Bütün Hikâyeler (1967)’de eski yeni hepsini bir araya
getirmiştir.
Romanları
Teneke (1955), İnce Memed (1955-İkinci cildi 1969-üçüncü cildi 1984), Orta Direk (1960), Yer
Demir Gök Bakır (1963), Ölmez Otu (1969), Ağrıdağı Efsanesi (1970), Binboğalar Efsanesi (1971),
Çakırcalı Efe (1972), Demirciler Çarşısı Cinayeti (1974), Yusufçuk Yusuf (1975), Yılanı Öldürseler
(1976)
(…)
Ahmet Kabaklı, Türk Edebiyatı V, Türk Edebiyatı Vakfı Yayınları, İstanbul, 2004.
365