Page 84 - Türk Dili ve Edebiyatı - 9 | Beceri Temelli

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 9 40

2.ÜNİTE > Hikâye Kazanım: A.2.14. Yazar ile metin arasındaki ilişkiyi değerlendirir.
Alan Becerileri: Okuma Becerisi Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Becerisi
Etkinlik İsmi YAZARIN AYNASI ESERİDİR 25 dk.
Amacı Metnin, yazarın ünlü eserlerinden biri olup olmadığını, yazarın tanınmasına katkısını, toplum hayatındaki Bireysel
etkilerini, yazarın diğer önemli eserlerini, bu metinlerin varsa sinema ve tiyatroya yapılan uyarlamalarını tespit
edebilmek.
Yönerge Cengiz Aytmatov’un “Selvi Boylum Al Yazmalım” adlı uzun hikâyesinin özetini okuyunuz. Aşağıdaki
soruları cevaplayınız.

(…)

Bir gün çiftlikte kurulacak bir mandıra için taş götürmektedir. Köye az bir mesafe kala batağa sap-
lanır. Ne yaptıysa çıkaramaz. Çıkamayınca mecburen arabanın altına girer. O sırada lastik çizmeli
biri yanına yaklaşır. Sonra eteğini görünce yaşlı olduğunu düşünerek, nineden yoluna gitmesini ister.
Hiç beklemediği genç bir ses, nine olmadığını söyler. Sonra arabanın altından çıkar; bakar. Gerçek-
ten güzel bir kız ona bakmaktadır. Güzel olduğunu söyleyince kız uzaklaşmaya başlar. O da arabayı
sonunda çıkararak peşinden gider. Israrları ile arabaya binmeyi ikna eder ve tanışırlar. Adam adının
İlyas olduğunu söyler. Kızın adı da Asel’dir. Asel, köy yakınına gelince inmek ister. İlyas yarın da ge-
lip gelmeyeceğini sorduğunda annesi gelir ve dünürlerin geleceğini acele etmesini söyler. İlyas o gün
kendine yapacak birçok iş bulsa da Asel’i aklından çıkaramaz. Ertesi gün tekrar çiftliğe gider ama Asel
yoktur. İlyas, selvi boylu al yazmalısını göremez. Ertesi gün yine aynı yoldan geçerken, Asel arabanın
bozulduğu yerde beklemektedir. Ondan bir daha haraya gelmemesini ister. Yakında evlenecektir. Bir
gün başlarında duran kadın Kadiça ona dolon hattına gideceğini söyler. İlyas ise çiftliğe gitmek ister.
Yükünü alacağı sırada bir anda sıradan çıkar. Asel’in evinin oraya gelir. Bir çocuk Asel gitti der. O da
kamyonun bozulduğu yere gider. Asel oradadır. Sonra kamyona atlayarak gezmeye çıkarlar. Böylece
kaçmış olurlar. İlyas’ın ona verecek bir şeyi yoktur. Fakat Asel de ondan bir şey istememektedir. Ertesi
sabah gittiklerinde herkes onları tebrik eder. Yakın arkadaşı Alibek ikmal merkezinde oturdukları evi
verir. Onlarda yaptırdıkları evlerine geçerler. Bir hafta sonra Asel ve İlyas bu eve taşınır. Zamanla eve
ufak tefek şeyler almaya başlarlar. Hayatları da yoluna girmektedir. Asel ile mutlu ve birbirlerini sev-
mektedirler. Sonra bir de oğulları olur.

(…)
Bir gün hasta haliyle işe çıkar. Kamyonun hâkimiyetini kaybederek kaza yapar. Ona yardım eden adam
daha önce İlyas’ın yardım ettiği Baytemir’dir. Onu evine götürdüğünde Asel ile karşılaşır. Baytemir,
Asel’i karısı; Samet’i de oğlum diye tanıtır. Dünya İlyas’ın başına yıkılmıştır. O gece orada kalır. Üçü
içinde en zor gecedir. Ertesi gün iş dönüşü oğlu iki arkadaşı ile oyun oynamaktadır. Az da olsa kamyo-
nuna alarak onunla vakit geçirir.
1 Mayıs günü Samet hediye alır. Bayrama götürmek ister. Çocuk başta kabul eder. Ama Baytemir’i
görünce baba baba diye tutturur. Ağlaması ile İlyas onu bırakır. Bu Samet’i son görüşüdür.
(…)

(Düzenlenmiştir.)
Cengiz Aytmatov, Selvi Boylum Al Yazmalım, Elips Yayınları, 2002.

1. Edebî eser; yazarının hayatından, hayata bakış açısından, gözlemlerinden az çok izler taşır. Bir de-
niz tutkunu olan Sait Faik’in eserlerinde konu çoğunlukla deniz, balık ve balıkçılardır. Oğuz Atay
hayatta tutunamamış (Tutunamayanlar), Ahmet Hamdi Tanpınar hayatta gerçekten huzur (Huzur)
bulamamıştır. Selvi Boylum Al Yazmalım’da hüzünlü bir ayrılık hikâyesi anlatılmaktadır. Tüm bu
örnekleri dikkate alarak yazar ile metin arasındaki ilişkiyi açıklayınız.

83