Page 71 - Biyoloji 11 | 1. Ünite
P. 71
Üreme döngüsü, hipotalamustan salgılanan GnRH'ın hipofizi uyarmasıyla başlar (Görsel 1.7.9). Uya-
rılan hipofiz az miktarda FSH ve LH salgılar. FSH ve LH folikülün büyümesini ve folikülün östrojen üret-
mesini sağlar. Her döngüde çoğunlukla bir folikül büyümeye başlar. Büyüyen folikülle birlikte östrojen
salgısı da artar. Yüksek derişimdeki östrojen FSH ve LH salgısını artırır. Sonuçta folikül olgunlaşır. Bu
evreye folikül evresi denir.
Folikül gelişimi
Endometriyum
Kanama Yumurta
Luteal evrenin sonunda düşük FSH ve LH Endometriyum
düzeyi korpus luteumun parçalanmasına yol
açar. Korpus luteumun parçalanması östrojen
ve progesteron derişiminin hızla azalmasına Olgunlaşan folikül içerdiği sıvıyla giderek
neden olur. Östrojen ve progesteron kanda genişler. LH artışından yaklaşık bir gün sonra
belli bir seviyenin altına düşünce endometri- folikül aşaması biter. LH'ın kanda değerinin
yum parçalanır ve yeni bir âdet dönemi başlar. en üst seviyeye ulaşmasıyla folikül yırtılır ve
Bu evreye menstrüasyon evresi denir. Mens- ikincil oosit serbest kalır. Bu evreye ovulas-
trüasyon, kan damarları yönünden zengin yon evresi denir. Döllenme ve hamileliğin
olan endometriyumun parçalanması sonu- başlama ihtimalinin en yüksek olduğu evre
cunda gerçekleşir. Menstrüasyon kanaması ovulasyondan sonraki birkaç gündür.
yaklaşık 3-7 gün sürer. Kan, hücre topluluğuy-
la ve mukusla vajinadan atılır.
Yumurta
Korpus luteum
Ovulasyon evresini luteal evre izler. LH, yumurtalıkta içinden ikincil oosit çıkmış olan folikül kesesi
artığını uyarır. Bu yapıyı korpus luteuma dönüştürür. Korpus luteum bez yapısında olup progesteron ve
östrojen salgılar. Progesteron ve östrojen seviyesi kanda artınca bu iki hormon birlikte negatif geri bil-
dirim oluşturur. Hipofizi ve hipotalamusu etkileyerek kanda LH, FSH salgısının azalmasına neden olur.
Bu evreye luteal evre veya korpus luteum evresi denir .
Görsel 1.7.9: Menstrual döngü aşamaları
175