Page 71 - Biyoloji 11 | 1. Ünite
P. 71

Üreme döngüsü, hipotalamustan salgılanan GnRH'ın hipofizi uyarmasıyla başlar (Görsel 1.7.9). Uya-
               rılan hipofiz az miktarda FSH ve LH salgılar. FSH ve LH folikülün büyümesini ve folikülün östrojen üret-
               mesini sağlar. Her döngüde çoğunlukla bir folikül büyümeye başlar. Büyüyen folikülle birlikte östrojen
               salgısı da artar. Yüksek derişimdeki östrojen FSH ve LH salgısını artırır. Sonuçta folikül olgunlaşır. Bu
               evreye folikül evresi denir.

                     Folikül gelişimi















                                        Endometriyum
                                    Kanama                      Yumurta


                 Luteal evrenin sonunda düşük FSH ve LH                                    Endometriyum
              düzeyi korpus luteumun parçalanmasına yol
              açar. Korpus luteumun parçalanması östrojen
              ve progesteron derişiminin hızla azalmasına          Olgunlaşan folikül içerdiği sıvıyla giderek
              neden  olur. Östrojen  ve progesteron kanda       genişler. LH artışından yaklaşık bir gün sonra
              belli bir seviyenin altına düşünce endometri-     folikül aşaması biter. LH'ın kanda değerinin
              yum parçalanır ve yeni bir âdet dönemi başlar.    en üst seviyeye ulaşmasıyla folikül yırtılır ve
              Bu evreye menstrüasyon evresi denir.  Mens-       ikincil oosit serbest kalır. Bu evreye  ovulas-
              trüasyon, kan damarları yönünden zengin           yon evresi denir. Döllenme ve hamileliğin
              olan endometriyumun parçalanması sonu-            başlama ihtimalinin  en yüksek  olduğu evre
              cunda gerçekleşir. Menstrüasyon kanaması          ovulasyondan sonraki birkaç gündür.
              yaklaşık 3-7 gün sürer. Kan, hücre topluluğuy-
              la  ve mukusla vajinadan atılır.


                                                                  Yumurta
                               Korpus luteum









                 Ovulasyon evresini luteal evre izler. LH, yumurtalıkta içinden ikincil oosit çıkmış olan folikül kesesi
              artığını uyarır. Bu yapıyı korpus luteuma dönüştürür. Korpus luteum bez yapısında olup progesteron ve
              östrojen salgılar. Progesteron ve östrojen seviyesi kanda artınca bu iki hormon birlikte negatif geri bil-
              dirim oluşturur. Hipofizi ve hipotalamusu etkileyerek kanda LH, FSH salgısının azalmasına neden olur.
              Bu evreye luteal evre veya korpus luteum evresi denir .
                                            Görsel 1.7.9: Menstrual döngü aşamaları

                                                                                                 175
   66   67   68   69   70   71   72   73   74   75   76