Page 22 - Biyoloji 9 | 2.Ünite
P. 22
Peroksizom (Mikrocisimcikler)
Peroksizomlar, hem bitki hem de hayvan hücrelerinde bulunan, ze-
hirli maddeleri yok eden, tek katlı zarla çevrili organeldir. İçerdiği
ARAŞTIRINIZ
50’ye yakın farklı enzimle birçok fonksiyon gerçekleştirir. Özellikle
Bitki hücrelerinde perok- karaciğer peroksizomları sahip olduğu peroksidaz ve katalaz en-
sizomların hangi görevleri
yürüttüğünü araştırınız. zimleri yardımı ile alkol, ilaç gibi zararlı maddelerin toksik etkilerini
yok eder. Metabolizma faaliyetleri ve peroksizomda gerçekleşen
tepkimeler sonucunda oluşan ve zehirli bir madde olan hidrojen
peroksiti (H O ), sahip olduğu katalaz enzimi ile su ve oksijene ay-
2 2
rıştırır. Bazı peroksizomlar yağ asitlerini mitokondrinin kullanabile-
ceği daha küçük moleküllere dönüştürür. Bu olay sırasında oksijen
kullanılır. Ökaryot bir hücrede oksijen tüketen iki organel vardır.
Bunlardan biri mitokondri diğeri peroksizomdur.
Koful
Kofullar; hücre, çekirdek, endoplazmik retikulum zarları ve Golgi
aygıtını oluşturan yassı keseciklerden meydana gelebilen, tek katlı
zarla çevrili hücre organelidir. Genç hücrelerde kofullar daha kü-
çüktür. Hücre yaşlandıkça koful büyür. Kofullar genel olarak besin,
salgı, depo kofulları ve kontraktil (kasılgan) kofullar olmak üzere
dört çeşittir.
a) Besin Kofulu
Besinlerin endositoz yoluyla hücreye alınması sonucunda oluşan
TARTIŞINIZ keseciklere besin kofulu denir. Genellikle hücre içi sindirim yapa-
bilen; amip, paramesyum (Görsel 2.19) gibi bir hücreli canlılarda
Hücre organellerinde olu-
şan bir problemin hücre- ve insanların akyuvar gibi fagositoz yapabilen hücrelerinde görü-
ye olası etkilerinin neler lür. Besin kofulundaki maddeler lizozomlardaki sindirici enzimlerle
olacağını tartışınız. parçalanır. Meydana gelen ürünler sitoplazmaya geçer, geride ka-
lan atıklar ekzositozla hücre dışına verilir.
Besin kofulu
Görsel 2.19: Paramesyum hücrelerinde besin kofulları (x600)
102
Hücre
