Page 17 - Çağdaş Türk ve Dünya Tarihi | 3.Ünite

KARADENİZ
HAZAR
DENİZİ
Türkiye
ATLAS Suriye
OKYANUSU Tunus AKDENİZ Filistin Irak İran
İsrail
Fas Ürdün
Cezayir Kuveyt
Libya
Mısır Katar
Suudi Arabistan BAE
Moritanya Umman
Mali
Nijer Sudan
Çat Eritre Yemen
Cibuti HİNT OKYANUSU
Somali
Güney Etiyopya
Sudan

Büyük Suriye Projesi
Büyük Arap Birliği
0 750 1500 km

Harita 3.7: Panarap idealini gösteren harita

İktidara Giden Baas PANARABİZM

1958 yılı, Suriye ve Irak’taki Baas partileri için
uzun vadede iktidara giden yolu açacak gelişme- Verimli Hilal ve Büyük Suriye plan-
lere sahne oldu. 1958’de Suriye ile Mısır arasında larının yanı sıra Mısır, Suriye ve Lüb-
Panarap idealinin (Harita 3.7) ilk somut adımı atı- nan’ın birleşme çabalarında da kendini
larak Birleşik Arap Cumhuriyeti (BAC) kuruldu. gösteren Arap birliği hareketidir.
Irak, bu duruma Ürdün ile Arap Federal Birliğini
kurduğunu duyurarak karşılık verdi. BAC’ın kuru-
luşu, Hafız Esad’ın (Görsel 3.13) başını çektiği
Baasçı subayların 1959 yılının sonuna doğru is-
tifasına yol açtı. Suriye’nin 1961’de Birleşik Arap
Cumhuriyeti’nden ayrılmasıyla birlik dağıldı.
Baas, ilk olarak 1963’te Irak’ta yapılan askerî
darbeyle iktidar oldu. Fakat bu ilk deneyim uzun
sürmedi ve dokuz ay sonra karşı darbe yaşandı.
Beş yıllık bir mücadelenin sonunda Irak’ta 35 yıl
sürecek Baas rejimi, 1968’de iktidara geldi. Su-
riye’de ise Irak darbesinin verdiği cesaretle ya-
pılan darbe günümüze kadar devam eden Baas
rejiminin temellerini attı. 1970’teki darbe sonrası
Hafız Esad, 1971’deki halk oylamasıyla ülkenin
ilk Nusayri devlet başkanı oldu. Baas, iktidara
Görsel 3.13: Hafız Esad

109