Page 8 - Çağdaş Türk ve Dünya Tarihi | 4.Ünite

Amerikan U-2 casus uçağı, 1962’de Ruslar tarafından Küba’da inşa edilmekte olan nükleer füze
üslerini tespit etti. Rusya, bu füze üslerinden New York ve Chicago’yu (Şikago) vurabilirdi (Harita 4.1).
Bu durum karşısında ABD, Küba’yı abluka altına aldı ve Küba’ya giden bütün gemileri kontrolden
geçireceğini, silah taşıyanları geri çevireceğini duyurdu. Sovyetler ile ABD arasındaki gerilim, nükleer
silaha sahip iki süper gücün ilk kez doğrudan karşı karşıya gelmesine neden oldu. ABD ve SSCB bir
nükleer savaşa doğru hızla sürüklenmekteydi. SSCB, Amerikan kararlılığı karşısında geri adım attı.
Küba’daki Sovyet füzelerinin sökülmesini kabulleneceklerini fakat ABD’nin de adayı işgal etmemesini
ve Türkiye’deki Jüpiter füzelerini sökmesini istedi. Türkiye üzerinden yapılan bu pazarlık ABD tara-
fından kabul edildi. Türkiye’de kırgınlığa sebep olan bu gelişme, ABD’nin gerekli gördüğünde veya
SSCB ile pazarlık söz konusu olduğunda Türkiye’yi feda edebileceğini ortaya koydu. İki süper güç,
aralarındaki gerilime rağmen sorunun çözümü konusunda en başından itibaren diplomatik kanalları
kullandı.
Amerika ve Rusya arasında yürütülen mekik diplomasisi ile çözülen meseleler ve ortaya çıkan
gelişmeler şunlardır:
• Kruşçev, Küba’daki füzelerin söküleceğini ilan etti.
• Rus bombardıman uçakları Küba’dan ayrılırken ABD de deniz ablukasını kaldırdı.
• Nükleer savaş tehlikesi ortadan kalkmış oldu.
• Küba Buhranı, Çin ile SSCB ilişkilerinde gerilime neden oldu. Pekin, Moskova’yı devrimci davaya
ihanet etmekle suçladı. SSCB’ye karşı oluşan güvensizlik Castro’yu Çin’e yakınlaştırdı.
• Kriz Türkiye’nin iki süper güç arasında sıkışmış olduğunu, ABD ile müttefik olmasına karşın gü-
vende olmadığını ortaya koydu.
• Küba Buhranı’nın zirveye çıktığı 27 Ekim 1962, nükleer savaşın eşiğinden dönülen gün olarak
nükleer silahsızlanma çabalarının başlangıcı oldu.

ATLAS
OKYANUSU

KANADA

BÜYÜK
OKYANUS
ABD
• Chicago
• New York

ATLAS OKYANUSU
MEKSİKA Körfezi
0 1500 3000 km Meksika
BÜYÜK • KÜBA Küba’daki füzelerin
OKYANUS Domuzlar vurabileceği ABD
Körfezi
eyaletleri
0 500 1000 km

Harita 4.1: Küba-ABD Füze Krizi’nde tarafları gösteren harita

150