Page 11 - Çağdaş Türk ve Dünya Tarihi | 4.Ünite
P. 11
ATLAS
ABD OKYANUSU
BÜYÜK
OKYANUS
BÜYÜK
OKYANUS BANGLADEŞ ÇİN
BÜYÜK HİNT
MYANMAR OKYANUS OKYANUSU
LAOS
KAMBOÇYA
TAYLAND 0 1000 2000 km
HİNT
OKYANUSU VİETNAM
MALEZYA 0 250 500 km
SİNGAPUR
Çinhindi
Harita 4.3: ABD-Vietnam Savaşı’nda tarafları gösteren harita
Amerikan Kongresi, Tonkin Körfezi Kararı’nı onayladı. Bu olay ABD bombardımanının başlangıcı oldu.
Vietnam’a atılan bombalar II. Dünya Savaşı’nda atılan bombaların üç katıydı. ABD, muhalefete kaçacak
yer bırakmamak ve onların gıda ürünlerine ulaşmalarını engellemek için Napalm, Agent Orange gibi kim-
yasal silahlar kullandı. ABD, kazanamayacağı fakat kaybetmeye de tahammül edemeyeceği bir savaşın
içerisinde bulunmaktaydı (Görsel 4.6). Sonuçta 200 milyonluk süper güç, topyekûn savaş veren 17 milyon-
luk küçük bir devlet tarafından durduruldu (Harita 4.3).
ABD’den 19 bin km uzakta yaşanan savaş, televizyon aracılığıyla Amerikan vatandaşlarının oturma
odalarına kadar girdi. Savaşta ölen, yaralanan, acı çeken asker görüntüleri ve sivil halkın mağdur ol-
ması; Amerika’nın Soğuk Savaş politikalarını sorgulayan ve geçmişte benzeri olmayan bir savaş karşıt-
lığına yol açtı. Amerikan gençliği, Vietnam Savaşı’nı ve orada ölme gereğinin sebebini anlayamıyordu.
Üniversitelerdeki savaş karşıtı gösteriler Amerika’nın her yerine yayıldı.
ABD’li devlet adamı Henry Kissinger, Amerika’yı Vietnam çıkmazından kurtarmak istiyordu. Bu se-
beple Amerika, 1969’da iş birliği yolu ile barışı esas alan Nixon Doktrini’ni yayımladı. Amerika, bu
doktrinle bundan sonra dünyanın neresinde olursa olsun savaşlara girmeyip müttefiklerine sadece
ekonomik ve askerî açıdan destek olacağını duyurdu. İki taraf arasında 1968’de başlayan resmî görüş-
melere ilave olarak Henry Kissenger, 1969 sonlarında Kuzey Vietnamlı temsilcilerle görüşmelere baş-
ladı. 1976’da Kuzey ve Güney Vietnam birleşti ve
Vietnam Sosyalist Cumhuriyeti kuruldu.
Savaş her iki tarafta da kayıplara sebep oldu.
58.000 kayıp veren Amerika’nın savaş sonrası
harcamaları 355 milyar dolara ulaştı. Bu durum
ülkedeki enflasyonu artırdı ve sosyal huzursuz-
luklara yol açtı. Bu tablo Vietnamlıların yaşadık-
larının yanında silik kaldı. ABD Çinhindi üzerine 7
milyon ton bomba attı. Bombalar 20 milyon krater
izi bıraktı ve Vietnam, kuşaklar boyunca üzerinde
hiçbir şey yetişmeyecek olan ay yüzeyi durumu- Görsel 4.6: Vietnam Savaşı’nı anlatan bir filmden görüntü
153