Page 8 - Çağdaş Türk ve Dünya Tarihi | 5.Ünite
P. 8

Türk Cumhuriyetleri’nden (Görsel 5.3, 5.4, 5.5, 5.6) Azer-
               baycan, 1991’de bağımsızlığını kazanmasının ardından pet-
               rol, doğal gaz ve altın gibi varlıklarıyla diğer devletlerin ilgisini
               çekmiştir. Bu durumdan yararlanan Azerbaycan, başta Batılı
               ülkeler ve uluslararası güvenlik kuruluşları olmak üzere dış   Görsel 5.3: Özbekistan bayrağı
               dünya ile ilişkilerini güçlendirmeye, sahip olduğu petrol ve
               doğal gaz kaynaklarını kullanmaya gayret etmiştir. Türkiye,   Yüz ölçümü 447.400 km 2
               Azerbaycan enerji piyasasına BTC (Bakü-Tiflis-Ceyhan) ve      Başkenti  Taşkent
               Şahdeniz projeleriyle girmiştir. 2017’de açılış töreni yapılan   Nüfusu  31.85 milyon (2016)
               Bakü-Tiflis-Kars demir yolu projesi Avrupa’yı ve Asya’yı bir-
               birine bağlama hedefiyle başlatılan yeni İpek Yolu girişiminin
               halkalarından  biri  olmuştur.  Proje  ile  Çin’den  gelen  yükün
               yaklaşık on beş günde Avrupa ülkelerine ulaşması hesap-
               lanmaktadır.
                  Sovyetler  Birliği’nin  dağılmasından  önce  başlayan  ve
               birliğin dağılmasından sonra çatışmaya dönüşen Dağlık Ka-
               rabağ  Sorunu,  bir  milyon Azerbaycan  vatandaşını  mülteci
               durumuna  düşürmüş  ve  Azerbaycan  topraklarının  %20’si      Görsel 5.4: Kazakistan bayrağı
               Ermeni işgaline uğramıştır. Türkiye, Dağlık Karabağ ihtilafı-
               nın çözümü konusunda Azerbaycan’ın yanında yer almıştır.      Yüz ölçümü  2.725.000 km 2
                  Semerkant, Buhara gibi önemli ve tarihî kentlere sahip     Başkenti   Astana
               olan Özbekistan, yer altı kaynakları açısından da zengindir.   Nüfusu    17.8 milyon (2016)
               Dünyada altın üretiminde sekizinci sırada olmasının yanında
               kömür, doğal gaz ve petrol gibi kıymetli enerji kaynaklarına
               sahiptir.
                  Türkiye Cumhuriyeti, 16 Aralık 1991’de Türkmenistan’ın
               bağımsızlığını tanıyan ilk ülke olmuş; 29 Şubat 1992’de de
               bu ülke ile diplomatik ilişkiler tesis etmiştir. Türkmenistan’ın
               tanınması,  uluslararası  ve  bölgesel  kuruluşlara  katılması,
               üçüncü ülkelerin ve uluslararası kuruluşların Türkmenistan’a
               destek ve yardımlarının sağlanması gibi konularda girişim-
               lerde bulunmuştur.                                              Görsel 5.5: Kırgızistan bayrağı

                                                                             Yüz ölçümü  199.951 km 2
                    Hocalı Katliamı
                                                                             Başkenti   Bişkek
                                                                             Nüfusu     6,1 milyon (2016)
                    26  Şubat  1992’de
                 Rus  askerleri  tarafın-
                 dan desteklenen Erme-
                 ni  güçlerinin  Hocalı’da
                 yaptığı katliamda 106’sı
                 kadın,  63’ü  çocuk,  70’i
                 yaşlı  ve  374’ü  erkek
                 toplam  613  kişi  katle-  Görsel 5.7: Gazete manşeti
                 dilmiştir (Görsel 5.7). Hocalı Katliamı ile 1 milyon Azer-   Görsel 5.6: Türkmenistan bayrağı
                 baycan Türk’ü işgal edilen topraklardan göç etmek duru-
                 munda kalmıştır. Üzerinden yıllar geçmesine rağmen bu       Yüz ölçümü  488.100 km 2
                 topraklar hâlen işgal altındadır.                           Başkenti    Aşkabat
                                                                             Nüfusu      5.6 milyon (2016)




                                                           224
   3   4   5   6   7   8   9   10   11   12   13