Page 8 - Çağdaş Türk ve Dünya Tarihi | 5.Ünite
P. 8
Türk Cumhuriyetleri’nden (Görsel 5.3, 5.4, 5.5, 5.6) Azer-
baycan, 1991’de bağımsızlığını kazanmasının ardından pet-
rol, doğal gaz ve altın gibi varlıklarıyla diğer devletlerin ilgisini
çekmiştir. Bu durumdan yararlanan Azerbaycan, başta Batılı
ülkeler ve uluslararası güvenlik kuruluşları olmak üzere dış Görsel 5.3: Özbekistan bayrağı
dünya ile ilişkilerini güçlendirmeye, sahip olduğu petrol ve
doğal gaz kaynaklarını kullanmaya gayret etmiştir. Türkiye, Yüz ölçümü 447.400 km 2
Azerbaycan enerji piyasasına BTC (Bakü-Tiflis-Ceyhan) ve Başkenti Taşkent
Şahdeniz projeleriyle girmiştir. 2017’de açılış töreni yapılan Nüfusu 31.85 milyon (2016)
Bakü-Tiflis-Kars demir yolu projesi Avrupa’yı ve Asya’yı bir-
birine bağlama hedefiyle başlatılan yeni İpek Yolu girişiminin
halkalarından biri olmuştur. Proje ile Çin’den gelen yükün
yaklaşık on beş günde Avrupa ülkelerine ulaşması hesap-
lanmaktadır.
Sovyetler Birliği’nin dağılmasından önce başlayan ve
birliğin dağılmasından sonra çatışmaya dönüşen Dağlık Ka-
rabağ Sorunu, bir milyon Azerbaycan vatandaşını mülteci
durumuna düşürmüş ve Azerbaycan topraklarının %20’si Görsel 5.4: Kazakistan bayrağı
Ermeni işgaline uğramıştır. Türkiye, Dağlık Karabağ ihtilafı-
nın çözümü konusunda Azerbaycan’ın yanında yer almıştır. Yüz ölçümü 2.725.000 km 2
Semerkant, Buhara gibi önemli ve tarihî kentlere sahip Başkenti Astana
olan Özbekistan, yer altı kaynakları açısından da zengindir. Nüfusu 17.8 milyon (2016)
Dünyada altın üretiminde sekizinci sırada olmasının yanında
kömür, doğal gaz ve petrol gibi kıymetli enerji kaynaklarına
sahiptir.
Türkiye Cumhuriyeti, 16 Aralık 1991’de Türkmenistan’ın
bağımsızlığını tanıyan ilk ülke olmuş; 29 Şubat 1992’de de
bu ülke ile diplomatik ilişkiler tesis etmiştir. Türkmenistan’ın
tanınması, uluslararası ve bölgesel kuruluşlara katılması,
üçüncü ülkelerin ve uluslararası kuruluşların Türkmenistan’a
destek ve yardımlarının sağlanması gibi konularda girişim-
lerde bulunmuştur. Görsel 5.5: Kırgızistan bayrağı
Yüz ölçümü 199.951 km 2
Hocalı Katliamı
Başkenti Bişkek
Nüfusu 6,1 milyon (2016)
26 Şubat 1992’de
Rus askerleri tarafın-
dan desteklenen Erme-
ni güçlerinin Hocalı’da
yaptığı katliamda 106’sı
kadın, 63’ü çocuk, 70’i
yaşlı ve 374’ü erkek
toplam 613 kişi katle- Görsel 5.7: Gazete manşeti
dilmiştir (Görsel 5.7). Hocalı Katliamı ile 1 milyon Azer- Görsel 5.6: Türkmenistan bayrağı
baycan Türk’ü işgal edilen topraklardan göç etmek duru-
munda kalmıştır. Üzerinden yıllar geçmesine rağmen bu Yüz ölçümü 488.100 km 2
topraklar hâlen işgal altındadır. Başkenti Aşkabat
Nüfusu 5.6 milyon (2016)
224