Page 10 - Çağdaş Türk ve Dünya Tarihi | 5.Ünite

Büyük Atlas
Okyanus Okyanusu
Büyük
Okyanus
Baltık
Denizi Estonya SSCB
Letonya Hint
Danzig Litvanya Okyanusu
(SSCB)
Belarus
Doğu Polonya
Almanya
Çekoslavakya Ukrayna
Macaristan Moldova
Romanya
Yugoslavya
Bulgaristan Karadeniz

Ege Türkiye
Denizi
Akdeniz 0 250 500 km

Harita 5.3: SSCB ve uydusu olan Doğu Bloku devletleri

Doğu Almanya
Doğu Almanya 2. Dünya Savaşı sonrası SSCB tarafından kurulduğu için Doğu Bloku’na (Harita 5.3)
en sadık uydu devletti. Helsinki Deklarasyonu ile glasnost ve perestroykadan diğer devletler kadar etki-
lenmedi. Doğu Almanya, rejim karşıtlarının ülkeden çıkıp bir daha dönmemeleri umuduyla turistik çıkış
vizesi uygulamasını yürürlüğe koydu. Ardından yüz binlerce Doğu Alman vatandaşının sınırlara yığıl-
ması uluslararası bir krize neden oldu. Bu insan yığınları “We are the people” şarkısı eşliğinde “Duvar
yıkılmalıdır.” sloganları atarak komünizm karşıtı gösterilere başladı. Baskılara dayanamayan hükûmet
1989’da Berlin Duvarı’ndan geçişlere izin verdi. Berlin Duvarı aynı yıl içinde yıkıldı. Gorbaçov’un da
olumlu yaklaşımı üzerine başlayan görüşmeler sonrasında ABD, İngiltere, SSCB, Fransa, Batı Almanya
ve Doğu Almanya’nın Moskova’da yaptıkları antlaşmayla iki Almanya birleşti. 3 Aralık 1990’da yapılan
demokratik seçimlerle yeni yönetimi belirlenen Almanya Cumhuriyeti Devleti kuruldu.

Romanya
Ekonomik sıkıntılarla boğuşan Romanya’da 1987’de kamyon fabrikasında başlayan greve kadar yö-
netim aleyhtarı herhangi bir gösteri olmadı. Kamyon fabrikası işçilerinin başlattığı grev, kısa sürede
tüm ülkeyi saran hükûmet karşıtı gösterilere dönüştü. Diktatör Nikolay Çavuşesku ülkeyi terk ederken
yakalandı ve yargılanarak idam edildi. Romanya’da demokratik şartlar oluşturularak yapılan seçimleri
demokratların kazanması üzerine komünist idare son buldu.

Bulgaristan
Doğu Almanya’da yaşananlar SSCB’nin diğer en sadık uydusu olan Bulgaristan’ı derinden etkiledi.
Sofya’da başlayan gösterilerde “glasnost” ve “demokrasi” sloganları atıldı. Gösteriler sonrasında glas-
nost ve perestroyka yanlısı hükûmet kuruldu. Bu değişimle oluşan demokratik ortamda komünizm karşıtı
muhalefet güçlendi. Perestroyka yanlısı hükûmetin istenilenleri gerçekleştirememesi üzerine Türk azın-
lığın da desteklediği gösteriler yeniden başladı. “Esarete hayır!” ve “Kahrolsun komünizm!” sloganları
ile devam eden gösteriler sonrasında, içinde tüm partilerin temsil edildiği koalisyon hükûmeti kuruldu.
Bulgaristan da demokratik idareye geçmiş oldu.

226