Page 14 - Coğrafya 12 | 3.Ünite

olan alandaki su yollarının kontrol
noktasında yer alır. Orta Doğu’ya
açılan bir kapı niteliğindeki ada,
petrol zengini ülkelerin Süveyş Ka-
nalı yoluyla gerçekleştirdikleri de-
niz ticaretinin de odağında bulunur.

Kıbrıs Adası, Türkiye’nin millî gü-
venliği için büyük bir önem arz eder.
Ada, askerî müdahale gerektirecek
durumlarda hava üssü olarak destek
sağlayacak bir noktadadır. Kıbrıs,
Anadolu’nın güney kıyılarındaki
İskenderun ve Mersin limanlarının
güvenliği ile Akdeniz ve Orta Do-
ğu’daki ticari faaliyetlerin sürdürü-
lebilirliği için de kilit bir konumda
bulunur (Görsel 1.5). Görsel 1.5: Kıbrıs Adası’nın konumu

Türkiye’nin jeopolitik konumunu etkileyen bir diğer unsur da İstanbul ve Çanakkale boğazlarıdır. Bo-
ğazların hakimiyeti İstanbul’un Fethi’yle Osmanlı’ya geçmiş, Lozan Antlaşması’na kadar Osmanlı hâki-
miyetinde kalmıştır. Lozan Antlaşması’yla Türkiye’nin boğazlar üzerindeki söz hakkı kısıtlanmış ancak
daha sonra imzalanan Montreux (Montrö) Boğazlar Sözleşmesi’yle (1936) boğazlar tekrar Türkiye Cum-
huriyeti yönetimine geçmiştir.

Boğazlar, Karadeniz’e kıyısı olan ülkelerin deniz ticaretinde kullandıkları en önemli deniz yolları arasın-
dadır. Bu yüzden stratejik bir öneme sahiptir. İstanbul Boğazı deniz ulaşımında olduğu gibi günümüzde
üzerine inşa edilen köprüler sayesinde Avrupa ve Asya arasındaki transit kara yolu ticaretinde de önem
arz etmektedir (Görsel 1.6).

Görsel 1.6: İstanbul Boğazı

160