Page 10 - Coğrafya 12 | 3.Ünite

1 2 Ülkelerin Konumunun Küresel ve Bölgesel Etkileri

Coğrafi konum kavramı, bir ülkenin dünyanın neresinde olduğunu ifade etmek için kullanılır. Konumu ifa-
de etmede iki yöntem vardır. Birincisi, koordinat sistemine göre ülkenin nerede yer aldığının ifade edildiği
mutlak konumdur. İkincisi ise göreceli konumdur. Göreceli konum, ülkenin yeryüzü şekilleri; iklimi; doğal
kaynak potansiyeli; denizler, okyanuslar ve kıtalara olan uzalıklığı gibi özelliklerini ifade eder.

Ülkelerin küresel ve bölgesel etkilere sahip olması konumsal özelliklerine bağlı olarak gelişme gösterir.
Doğal kaynak bakımından zengin, deniz ve okyanuslara kıyısı olan, iklim özellikleri ve yer şekilleri bakı-
mından çeşitlilik gösteren ülkeler ekonomik açıdan gelişmekte ve çevresini etkilemektedir. Çağlar boyun-
ca iklim özellikleri ve yeryüzü şekillerinin elverişli olduğu bölgelerde büyük medeniyetler kurulmuş ve
gelişmiştir.

ABD’nin Konumunun Bölgesel ve Küresel Etkileri

ABD (Amerika Birleşik Devletleri) Kuzey Amerika Kıta-
sı’nın orta kesiminde bulunan ve Atlas Okyanusu, Büyük Ok-
yanus ve Meksika Körfezi’ne kıyısı olan bir ülkedir (Görsel
1.2). Ülke kuzeyde Kanada, güneyde Meksika ile komşudur.
Yeryüzü şekilleri ve iklim bakımından çeşitlilik gösteren ve
verimli tarım arazilerine sahip olan ABD yer altı kaynakları
bakımından zengindir. Ülkede önemli enerji kaynaklarından
olan petrol, kömür ve doğal gaz rezervleri oldukça fazladır.
Ülkedeki büyük göller ve geniş nehirler sayesinde ulaşım faa-
liyetleri kara içlerine kadar rahatlıkla sürdürülmektedir. Görsel 1.2: ABD’nin konumu
1777’de bağımsızlığını kazannan ABD’nin sürekli göç alması nüfusunu artırmış ve doğal kaynakların daha
kolay işlenmesini sağlamıştır. Zengin doğal kaynakların işlenmesi, ekonomik ve teknolojik gelişmelerle
hız kazanmış ve üretim artmıştır. İç sularında ulaşımın rahatlıkla yapılabilmesi, Atlas ve Pasifik okyanus-
ları ile Meksika Körfezi’ne olan kıyıları sayesinde ticari değeri olan ürünleri dış pazara kolaylıkla ulaştı-
rılabilmiştir.
ABD ekonomisi, dünya ekonomisini birebir etkileme gücüne sahiptir. 326 milyonu aşan nüfusu ile hem
bir pazar hem de üretici olması nedeniyle günümüzde dünya ekonomisinde önemli bir yere sahiptir. ABD,
konumunun elverişli olması ve bu avantajları doğru kullanması sayesinde küresel etkiye sahip bir ülkedir.

Mısır’ın Coğrafi Konumunun Bölgesel ve Küresel Etkisi

Afrika Kıtası’nda yer alan Mısır’ın kuzeyinde Akdeniz, do-
ğusunda Kızıldeniz bulunur. Güneyde Sudan, batıda Libya,
kuzeydoğuda ise İsrail ile sınırı vardır (Görsel 1.3). Kuzey
Afrika’nın en büyük nehri olan Nil, ülke topraklarını boy-
dan boya katederek denize dökülür. Nil Nehri’nin denize
döküldüğü yerde oluşturduğu verimli delta ovası ülkenin
en önemli tarım alanıdır. Ülkenin Nil deltası dışında kalan
bölümleri çöller ve kayalıklardan oluşan arazilerle kaplıdır.
Ülkede sıcak ve kurak çöl iklimi hakimdir.
Görsel 1.3: Mısır’ın dünya üzerindeki
konumu

156