Page 24 - Coğrafya 9 | 1.Ünite

2. Yükseklik: Atmosferi oluşturan gazlar yeryüzüne yakın yerlerde daha yoğundur. Yükseklere çıkıldıkça atmos-
feri oluşturan gaz molekülleri seyrekleşir. Buna bağlı olarak basınç azalır (Grafik 1.6).
3. Yer çekimi: Cisimler arasında karşı-
Gazların %99,9’u 50 lıklı etkileşim olan yer çekimi, atmosferi
1 mb yerinde tutan kuvvettir. Yer çekimi at-
mosferdeki gaz moleküllerine çekici bir
Gazların %99’u 40 baskı uygulayarak uzayda yayılmalarına
engel olur. Yer çekimi Dünya’nın şekline
10 mb
30 bağlı olarak Ekvator’dan kutuplara doğ-
Yükselti (km) artmasına neden olur (Grafik 1.7).
ru gidildikçe artar. Bu durum basıncın da

Gazların %90’ı 20

Basınç

10
Gazların %50’si
5,5

0

10 100 300 500 700 900 1000
Basınç (mb)

Grafik 1.6: Yükselti arttıkça basınç azalır.
Yer çekimi
Bİlgi Kutusu Grafik 1.7: Yer çekimi-basınç ilişkisi

Basınç Merkezlerinin Özellikleri

YB AB

Yüksek Basınç (YB) alanlarında, Alçak Basınç (AB) alanlarında,
• Dikey yönlü hava hareketi alçalıcıdır. • Dikey yönlü hava hareketi yükselicidir.
• Yatay yönlü hava hareketi merkezden çevreye • Yatay yönlü hava hareketi çevreden merkeze
doğrudur. doğrudur.
• Alçalan hava ısındığı için yağış bırakamaz. • Yükselen hava soğuyup yağış bırakabilir.

98 DOĞAL SİSTEMLER