Page 65 - DEFTERİM BİYOLOJİ 10

1.
Kalıtım ve Biyolojik Çeşitlilik Bölüm

Alellerin Gametlere Dağılması

Alellerin gametlere dağılması olasılık ilkeleriyle hesaplanır. Gametler ana hücrenin
yarısı kadar gen taşır.
Homozigot Alellerin Gametlere Dağılması

Homozigot genotipe sahip birey, mayozla tek çeşit gamet oluşturur. Örneğin AA
veya aa genotipli bireyin oluşturduğu gamet tek çeşittir.

Homozigot baskın Homozigot çekinik
AA aa AABB aabb AAbb aaBB

A a AB ab Ab aB

%100 A %100 a %100 %100 %100 %100
AB ab Ab aB

Şema 1: Homozigot bir karakterin gametleri Şema 2: Homozigot iki karakterin gametleri

Heterozigot Alellerin Gametlere Dağılması

Heterozigot genotipe sahip bireyin oluşturacağı gamet sayısı, taşıdığı heterozigot
n
alel çifti sayısına göre belirlenir. Gamet çeşitlerinin sayısı bulunurken 2 formülün-
den yararlanılır (n = Heterezigot alel çifti sayısı).

Tablo 2: Farklı Genotiplerin Ouşturacağı Gamet
Aa genotipli
Aa Çeşidi ve Sayısı
bireyin gamet
1
n
çeşidi, 2 = 2 Genotip Gamet çeşidi sayısı
olarak hesaplanır.
AA 2 = 2 = 1 çeşit (A)
n
0
Aa genotipli birey
A a 2 = 2 çeşit gamet
1
1
AABb 2 = 2 = 2 çeşit (AB, Ab)
n
oluşur.
1/2 1/2
n
1
AaBB 2 = 2 = 2 çeşit (AB, aB)
Şema 3: Heterozigot bir karakterin gametleri
n
AaBb 2 = 2 = 4 çeşit (AB, Ab, aB, ab)
2
n
AaBb genotipli bireylerden 2 = 2² = 4 çeşit
gamet oluşur. B AB
Oluşan gametler çatallandırma yöntemiyle de A
bulunabilir. b Ab
B aB
a
b ab
Homozigot karakterlerin gamet çeşitliliğine katkısı
yoktur.
Şema 4: Çatallandırma yöntemiyle
gamet çeşidi bulma

65