Page 67 - DEFTERİM BİYOLOJİ 10

1.
Kalıtım ve Biyolojik Çeşitlilik Bölüm

Dihibrit çaprazlamayla meydana gelen yeni döllere ait genotip kombinasyonları Punnett karesi kullanılarak bulunabilir.

Tablo 4: Punnett Karesi
Genotip Fenotip
♂ ♁ 1 4 SD 1 4 Sd 1 4 sD 1 4 sd oranı oranı
1/16 SSDD

Sarı-düzgün Sarı-düzgün Sarı-düzgün Sarı-düzgün
1 2/16 SSDd 9/16
4 SD 1 1 1 1 Sarı-düzgün
SSDD SSDd SsDD SsDd 2/16 SsDD
16 16 16 16
4/16 SsDd
Sarı-düzgün Sarı-buruşuk Sarı-düzgün Sarı-buruşuk
1
4 Sd 1 1 1 1 1/16 SSdd 3/16
SSDd SSdd SsDd Ssdd
16 16 16 16 Sarı-buruşuk
2/16 Ssdd
Sarı-düzgün Sarı-düzgün Yeşil-düzgün Yeşil-düzgün 1/16 ssDD
1 3/16
4 sD 1 1 1 1 Yeşil-düzgün
SsDD SsDd ssDD ssDd 2/16 ssDd
16 16 16 16
1/16
1/16 ssdd
Sarı-düzgün Sarı-buruşuk Yeşil-düzgün Yeşil-buruşuk Yeşil-buruşuk
1
sd 1 1 1 1
4
16 SsDd 16 Ssdd 16 ssDd 16 ssdd Şema 7: Dihibrit çaprazlama sonucunda
oluşan genotip ve fenotip oranları

♂
SsDd X SsDd
• Dihibrit ve trihibrit çaprazlama
♁
sorularında verilen her bir
Ss x Ss Dd x Dd
karakter için ayrı ayrı çaprazlama P: P:
yapılır.
• Bulunan değerler çarpılarak
sonuca gidilir. 1/4 1/4 1/4 1/4 1/4 1/4 1/4 1/4
• Dihibrit çaprazlama örneği F: F:
SS Ss Ss ss DD Dd Dd dd
yandaki şemada gösterilmiştir.
3/4 sarı 1/4 yeşil 3/4 düzgün 1/4 buruşuk

Mendel Yasaları

• Diploit bireylerde her bir karakter için bir çift alel vardır. Bu alellerin biri anadan diğeri babadan gelir. Aleller
birbiriyle aynı ya da farklı olabilir.
• Bir karakter üzerine etki eden aleller farklı olduğunda, baskın olanın özelliği fenotipte görülürken çekinik olanın
özelliği gizli kalır. Buna Dominantlık Yasası denir.
• Aynı karakter bakımından farklılık gösteren iki homozigot bireyin çaprazlanmasıyla meydana gelen yavruların
genotipleri birbirine benzer. Buna Benzerlik Yasası denir.
• Mayoz sonrasında aynı karaktere etki eden alel çiftleri birbirinden ayrılarak farklı gametlere geçer. Gametler,
her alel çiftinden sadece birini taşır. Buna Ayrılma Yasası denir.
• Dihibrit çaprazlamada gamet oluşumu sırasında farklı karakterlere etki eden aleller birbirinden bağımsız olarak
ayrılır. Buna Bağımsız Dağılım Yasası denir.

67