Page 195 - Defterim - Felsefe 10
P. 195
3. ÜNİTE
7. Ahlak, kişinin çevreyle kurduğu ilişkide kendini gös- 10. Nietzsche’ye göre insan tipleri içinde en değerli
terir. Bu çevre sadece insanlardan oluşmaz, insan olanı temsil eden üst insandır. Üst insan için, sürü-
doğa içindeki varlıklardan sadece biridir. Davra- den ayrılmak ve kendi dünyasında yaşamak içgü-
nışlarımız doğadaki diğer varlıkları etkiliyorsa -ör- düsel bir durumdur. Bu seviyeye ulaşabilecek, yani
neğin yaptığımız binalar ve fabrikalar bitkilerin ve sürüden kopup özgürlüklerini ortaya koyabilecek
hayvanların yaşam alanlarına zarar veriyorsa- ah- olanlar hem sayıca çok azdırlar hem de diğerleri-
laki bir değerlendirmeye tabi tutulabilir. ne nazaran en güçlü olanlardır. Nietzsche’ye göre
Bu parçaya göre aşağıdaki davranışlardan hangisi “En azların işidir bağımsız olmak: güçlü olanların
ahlakın alanına girer? ayrıcalığıdır.” Yaratıcı insanın kendi değerlerini
A) Tek başına yapılanlar ortaya koyması için öncelikle bütün eski değerlerin
yeniden değerlendirmesini yapması şarttır. Onun
B) Özgürce yapılanlar özgün bakışını ortaya koyması, sürünün dayattığı
C) Başkasının güdümünde olmayanlar bakış açısından sıyrılıp mevcut olanı da kendi gö-
D) Ahlak yasasına uyanlar rüşüyle ele almasını sağlar. Bu da geçerlikte ola-
E) Başkalarını ilgilendirenler nın yeni bir bakış açısıyla görülmesi ve yeni değer-
lerin yaratımı için açılacak yola olanak verecektir.
Bu parçaya göre aşağıdaki yargılardan hangisi
Nietzsche’nin “üst insan” fikri ile çelişmez?
A) Üst insan toplumun ahlak kurallarını benimse-
yip özgürleşmiştir.
8. Kızım son zamanlarda Türkçe dersindeki bazı konu- B) Üst insan kendi değerlerini yaratan kişidir.
ları anlayamadığı için çalışmayacağını söylüyordu C) Üst insan sayıca sürü insanından fazladır.
ancak sınav zamanı geldiğinde kızım Türkçe der-
sinden tam not aldı. Çok şaşırdım ve ders ile ilgili D) Üst insan yaşadığı toplumun değerlerini içsel-
problemini çözdüğü için mutlu oldum. Birkaç gün leştiren kişidir.
sonra öğretmeni beni okula çağırdı ve kızımın kopya E) Üst insan gerçekliği toplumun değer yargıların-
çekmiş olmasından şüphelendiğini söyledi. Öğret- da bulur.
mene bunun olabileceğini, bir süredir Türkçe der-
sinde zorlandığını ve aslında çalıştığını da çok gör- 11. Kant’a göre bir eylemin ahlaki değeri hakkında,
mediğimi söylemedim. Eğer bunu yaparsam kızımın fiili ya da olası sonuçlarına göre yargıda bulunmak
dersten iyice uzaklaşacağını ve başarısız olacağını 7. Bölüm: A hlak Felsefesi yanlıştır. Sonuçlar, yaşamın diğer birçok yanıyla il-
düşündüm. gileri olmalarına rağmen, ahlaki değer takdirleriy-
Bu parçadaki açıklamayı yapan kişinin aşağıdaki le bir ilgileri yoktur. Eylemin sonuçlarından ziyade
özelliklerden hangisine uygun davrandığı söylene- eylemin gerekçelerine odaklanmak gerekir.
bilir? Bu parçaya göre Kant’ın aşağıdaki ahlak anlayış-
A) Cesur B) Erdemli larından hangisini savunduğu söylenebilir?
C) Hazcı D) Ölçülü A) Egoizm B) Egzistansiyalizm
E) Yararcı C) Hedonizm D) Nihilizm
E) Ödev ahlakı
12. Ahlak felsefesi diğer felsefî disiplinler gibi konu-
9. Sezgici ahlak, iyi ve kötü davranışın akıl ile ayırt sunu tarafsız bir şekilde ele alarak bütünsel ve aklî
edilemeyeceğini söyler. İyi ve kötünün bilgisine doğ- sorgulamalar yapar.
rudan sezgi ile varılır. Sezgi insanın içine doğan bir Buna göre aşağıdakilerden hangisi ahlak felsefe-
histir. Bu his evrenseldir. Bu hisle hareket eden her sinin alanına giren bir sorudur?
insan insanlık için iyi olana ulaşmış olur. A) İlk Çağ toplumlarının ahlak kuralları nelerdir?
Bu parçada aşağıdakilerden hangisine ulaşılabi- B) Toplumların ahlak kurallarında ne gibi değişik-
lir? likler olmuştur?
A) Sezgi her insanda yoktur. C) İnsanların ahlak kurallarına uymaları için neler
B) Ahlakın temeli olan sezgi görecelidir. yapılmalıdır?
C) Evrensel ahlak yasası yoktur. D) İnsan neden ahlaka ihtiyaç duymuştur?
D) İnsan aklı iyi ve kötüyü bilir. E) Ahlaki gelişimin evreleri nelerdir?
E) Evrensel ahlak yasasının temeli öznedir.
193
