Page 105 - DEFTERİM FİZİK 10
P. 105
2. Ünite: Basınç ve Kaldırma Kuvveti
Notlarım
17. ETKİNLİK
Basınç birimi olarak kullanılan
torr, açık hava basıncı deneyini Torricelli, 0 °C’de deniz seviyesinde
yapan Torricelli'ye ithafen gerçekleştirdiği deneyde cıvayla
kullanılmaktadır. doldurduğu uzun bir boruyu ters
çevirerek yine cıva dolu bir kabın içine
batırmıştır. Bir süre bekleyen Torricelli,
denge kurulduğunda borudaki cıva
Dünya’nın gaz moleküllerine uy- seviyesinin h = 76 cm olduğunu
guladığı yer çekimi kuvveti, gaz görmüştür. Sonuç olarak Torricelli,
moleküllerinin Güneş’ten aldığı ısı açık hava basıncının borudaki civanın
enerjisiyle kazandıkları hareketli- yaptığı basınca eşit olduğunu tespit
likle dengelenir. Böylece gaz mo- etmiştir.
lekülleri yeryüzüne çökmez.
boşluk
P
0
h
16. ETKİNLİK
cıva
Aşağıdaki şekilde gösterilen kılcal
boru, içinde h yüksekliğinde su olacak Buna göre Torricelli deneyi ile ilgili
şekilde dengededir. aşağıda verilen soruları nedenlerini
açıklayarak cevaplayınız.
a)Torricelli’nin deneyde gözlemlediği
Boşluk
basınçlar arasındaki eşitliği formülle
gösteriniz.
h
Musluk
b) Deneyi deniz seviyesinden farklı
su olarak bir dağ zirvesinde yapsaydı ne
değişirdi?
Musluk kısa bir süre açılıp kapatılarak
tekrar su dengesi sağlandıktan sonra c) Cıva yerine su kullansaydı ne
h yüksekliğinin değişmediği ve kılcal değişirdi?
borudaki su yüzeyinin doğrusal
olmadığı görülmektedir.
ç) Deneyi yaparken yanlışlıkla
Buna göre, borunun içinde gaz kalsaydı ne
a) h yüksekliğinin neden sabit kaldığını değişirdi?
açıklayınız.
d) Boruyu cıva yüzeyi ile açı yapacak
şekilde eğimli tutsaydı ne değişirdi?
b) Borudaki su yüzeyinin şekildeki gibi
içbükey olmasının nedenini açıklayınız.
e) Düz bir boru yerine S çizen oval bir
boru kullansaydı ne değişirdi?
105
