Page 107 - DEFTERİM FİZİK 10

2. Ünite: Basınç ve Kaldırma Kuvveti
Notlarım

19. ETKİNLİK

Aşağıda verilen metin ve görsellerden yola çıkarak soruları cevaplayınız.

Ankara'da yaşayan Yağmur’a fizik öğretmeni iki adet çok ince
cam tüp vermiştir. Bu tüplerden bir tanesinin her iki ucu
da açık; diğerinin bir ucu açık, bir ucu kapalıdır. Öğretmen,
deneyin birinci kısmında bir ucu kapalı olan tüpün içine sıvı
doldurmuş ve Yağmur’dan sıvıyı dökmeden tüpü ters çevirerek
sıvı dolu bir kaba daldırmasını istemiştir. Yağmur öğretmeninin Şekil I
istediklerini yapmış ve sıvının bir kısmının kaba döküldüğünü bir
kısmının ise Şekil I’deki gibi boruda kaldığını gözlemlemiştir.

Deneyin ikinci kısmında ise Yağmur iki ucu açık olan diğer tüpü
sıvı dolu kaba daldırmış ve Şekil II’deki gibi sıvının tüpte bir
miktar yükseldiğini gözlemlemiştir.
Şekil II

a) Deneyin her iki kısmı için sıvıların tüpteki yükselme sebeplerini açıklayınız.

b) Deneyde daha ince cam tüpler kullanılsaydı sıvı seviyeleri/yükseklikleri nasıl
değişirdi? Açıklayınız.

c) Deneyde cam yerine plastik tüpler kullanılsaydı sıvı seviyeleri nasıl değişirdi?
Açıklayınız.

ç) Deney aynı malzemeler kullanılarak aynı hava şartları altında İzmir ve
Erzurum’da yapılsaydı sıvı seviyeleri nasıl değişirdi? Açıklayınız.

Cıvalı barometreler, taşınması zor olduğu
için sınırlı kullanım alanına sahiptir. Bu
nedenle cıvalı barometrelere alternatif
olarak metal barometreler geliştirilmiştir.
Metal barometreler sıvıya ihtiyaç duymayan
(aneroid) araçlardır. Metal barometre, Metal barometre
basınçtaki değişikliklerle hacmi
Değişken
Değişken
değişen vakumlu aneroid hücresi adı verilen kapalı
Yağmur odacıklar içerir. Barometrenin basınç göstergesi, basınç
Ilık
ölçümü için aneroid hücrelere mekanik bağlantılarla
Çok Kuru
bağlanmıştır. Aneroid barometreler, cıvalı barometre
Fırtına
kadar hatasız ölçüm yapamaz. Fakat aneroid
barometreleri okumak ve taşımak cıvalı barometrelere
Barometre
göre daha kolaydır.
göstergesi

107