Page 103 - DEFTERİM TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 10

Türküler, konularına ve ezgilerine göre aşağıdaki zihin haritasında görüldüğü
biçimde ele alınır.

Mâni
Genellikle yedi heceli dört mısradan oluşan, aaba şeklinde uyaklanan anonim halk
şiiri türüne mâni denir.
Dize sayısı dörtten fazla olan mâniler de vardır.
Sayıları az da olsa bazı mâniler aaab, abcb şeklinde uyak düzenine de sahip
olabilmektedir.
Mânilerin ilk iki dizesi (doldurma dize) asıl anlatılmak istenen düşünceye giriş
yapmak için söylenir. Temel düşünce, son iki dizede ifade edilir.
Mânilerde temel konu aşktır. Bunun yanında farklı konularda söylenen mâniler de
bulunmaktadır.

MÂNİ

Biçim Yönünden Mâniler Konularına Göre Mâniler

Düz Mâni Sevda Mânileri
Cinaslı (Kesik) Mâni Ramazan, Bekçi ve Davulcu Manileri
Yedekli (Artık) Mâni Bayram Mânileri
Konuşmalı (Karşılıklı, Deyiş) Mâni Mektup Mânileri
Düğün Mânileri
Niyet (Fal) Mânileri
Gurbet Mânileri
Beddua Mânileri
Gelin Kaynana Mânileri
İş Mânileri
Bilmece Mânileri
Dedim Dedili Mâniler
Doğa Olayları ile İlgili Mâniler

101