Page 132 - DEFTERİM TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 10
P. 132

Hicviye
                                      Mersiye
                                                                                   Bir kişiyi ya da fikri
                             Devlet ve din büyüklerinin                            eleştirmek amacıyla yazılan
    Bilgi Havuzu             ölümü üzerine yazılan                                 nazım türüdür. Hicviyenin

    Methiye, hem             yas şiirleridir. Mersiyeler                           halk edebiyatındaki karşılığı
    divan edebiyatı          genellikle terkibibent nazım                          taşlama, Batı edebiyatındaki
    şiir türü hem            biçimi ile yazılır. İslamiyet                         karşılığı satirik şiir, modern
    de kasidenin bir         öncesi Türk edebiyatında                              edebiyattaki karşılığı ise
    bölümüdür.               sagu, halk edebiyatında ise                           yergidir. Divan şiirinde Nef’î
                             ağıt ile konu bakımından                              hicviyeleriyle ünlüdür.
                             benzerlik gösterir.


                                                                                                Münacat

                                                                                            Allah’a yalvarış ve
                                 Tevhit                        DİVAN ŞİİRİ                  yakarışları konu
                             Allah’ın birliğini ve          NAZIM TÜRLERİ                   alan şiirlerdir.
                             yüceliğini anlatan
                             şiirlerdir.
    Bilgi Havuzu
    Divan edebiyatı
                                                               Methiye                          Fahriye
    nazım türleri                  Naat
    genellikle kaside                                     Padişah, sadrazam, vezir         Şairlerin kendilerini
    nazım biçimiyle           Hz. Muhammed’i,             gibi devrin ileri gelen          övmek için
    yazılmıştır.              onun özelliklerini ve       devlet adamlarını övmek,         yazdıkları şiirlerdir.
                              mucizelerini övmek          genellikle maddi bir
                              için yazılan şiirlere       beklenti elde etmek için
                              denir.                      yazılan şiirlerdir. Divan
                                                          şiirinde kişilerin dışında
                                                          mekânlar, şehirler,
                                                          nesneler için yazılmış
                                                          methiyeler de bulunur.



                            ÖRNEK                Hutben okunur minber-i iklîm-i bekâda


                                                 Hükmün tutulur mahkeme-i rûz-ı cezâda
                                                 Gülbank-i kudûmûn çekilir arş-ı Hudâ’da
                                                 Esmâ-i şerîfin ânılır arz ü semâda


                                                 Sen Ahmed ü Mahmûd u Muhammedsin efendim
                                                 Hakdan bize sultân-ı müeyyedsin efendim
                                                                                             Şeyh Galib




                                Çözümleme: Bu parçada Hz. Peygamber övüldüğünden bu dizeler naat türünde
                                bir şiirden alınmıştır.





   130
   127   128   129   130   131   132   133   134   135   136   137