Page 136 - DEFTERİM TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 10

7. Etkinlik: Aşağıda verilen divan şiiri örneklerini verilen biçim ve içerik özellikleri açısından
inceleyiniz. İncelediğiniz şiirlerle ilgili bilgileri noktalı yerlere yazınız.

Meded meded bu cihanın yıkıldı bir yanı
Ecel celâlileri aldı Mustafâ Hân’ı
a) Nazım birimi: ............................................
Dolundu mihr-i cemâli bozuldu erkânı b) Kafiye düzeni: ............................................
Vebâle koydular âl ile Âl-i Osman’ı c) Nazım türü: ............................................
ç) Nazım biçimi: ............................................
Geçerler idi geçende o merd-i meydânı
Felek o canibe döndürdü şah-ı devranı
Taşlıcalı Yahyâ Bey
Tûti-i mu’cize-gûyem ne desem lâf değil
Çerh ile söyleşemem âyînesi sâf değil
a) Nazım birimi: ............................................
b) Kafiye düzeni: ............................................ Ehl-i dildir diyemem sinesi sâf olmayana
c) Nazım türü: ............................................ Ehl-i dil birbirini bilmemek insâf değil
ç) Nazım biçimi: ............................................ (…)
Levh-i Mahfûz-ı sühandır dil-i pâk-i Nef’î
Tab’-ı yârân gibi dükkânçe-i sahhâf değil
Nef’î
Saçma ey göz eşkten gönlümdeki odlara su
Kim bu denlü dutuşan odlara kılımaz çâre su
a) Nazım birimi: ............................................
Âb-gûndur günbed-i devvâr rengi bilmezem b) Kafiye düzeni: ............................................
Ya muhît olmuş gözümden günbed-i devvâra su c) Nazım türü: ............................................
ç) Nazım biçimi: ............................................
Zevk-ı tîğından aceb yoh olsa gönlüm çâk çâk
Kim mürûr ilen bırağur rahneler dîvâra su
Fuzûlî
Ammâ ki zebân-ı aczimiz var
Vasfında beyân-ı aczimiz var
a) Nazım birimi: ............................................
b) Kafiye düzeni: ............................................ İnsâf ile ger olursa dikkat
c) Nazım türü: ............................................ Ni’met mi degildir acze ruhsat
ç) Nazım biçimi: ............................................
Her bir ni’amın senâsı lâzım
Bu bahsde şükr olur mülâzım
Şeyh Galib
Leşker-i müjgânı kim bir Kahramândır her biri
Gamzesiyle ceng eder sâhib-kırândır her biri
a) Nazım birimi: ............................................
Günde bir kan eylemek çok mu o hûnî gözlere b) Kafiye düzeni: ............................................
Gördüğüne rahmı yok bi-emândır her biri c) Nazım türü: ............................................
ç) Nazım biçimi: ............................................
Gamzeler hod çâkçâk etmekde dâim dilleri
Söyleşilmez tut ki şemşir-i zebândır her biri
Nef’î

134